Πως να περιγράψεις με λόγο τις μέρες αυτές του Μαρτίου όταν αρνείσαι να γίνεις μέρος της σκηνοθεσίας τους, της αντιπαράθεσης τους, της ασχήμιας τους; Όταν βρίσκεσαι στο στρατόπεδο των ηττημένων...
Σιωπάς ή καταφεύγεις στην ποίηση.
Μαρία, σ' ευχαριστούμε.
Τρίτη 18 Μαρτίου 2008
Δευτέρα 17 Μαρτίου 2008
Δευτέρα 3 Μαρτίου 2008
Παναγιώτης Κονδύλης, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους φιλόσοφους
“Η διάδοση της δυτικής μαζικής δημοκρατίας σε παγκόσμια κλίμακα όχι μόνον δεν θα γεννήσει πιστά αντίγραφα, αλλά θα αλλάξει και αυτήν την ίδια στις μητροπολιτικές χώρες, πυροδοτώντας παράλληλα οξύτατους αγώνες κατανομής. Αν ο 20ος αιώνας σήμανε τη διάψευση της κομμουνιστικής ουτοπίας, ο 21ος θα χαρακτηρισθεί από την κατάρρευση της φιλελεύθερης. Ποιά συγκεκριμένα γεγονότα θα συγκροτήσουν τις ροπές κατά τον 21ο αιώνα, που θα είναι ο συγκλονιστικότερος και τραγικότερος της ανθρώπινης Ιστορίας, δεν μπορούμε να ξέρουμε.
Ένα ωστόσο είναι βέβαιο: η Ιστορία δεν τελείωσε, κανείς απ΄όσους ζουν σήμερα δεν πρόκειται να πεθάνει γνωρίζοντας πως θα τελειώσει. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να περιγράψουμε τις κινητήριες δυνάμεις της, μέσα στη δεδομένη βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη συγκυρία. Και η περιγραφή αυτή δεν είναι έργο του ιδεολόγου και του ηθικολόγου. Απαιτεί ματιά ασκημένη στη θέαση της ιστορικότητας των φαινομένων.
Οι αναλύσεις αυτού του τόμου αποσκοπούν σε μια ριζική διαστολή μεταξύ ιδεολογίας και πραγματικότητας. Δεν ζητούν να προσεγγίσουν τις σημερινές πλανητικές εξελίξεις μέσα από τις δυτικές ιδεολογίες, αλλά αντίθετα να κατανοήσουν τις ιδεολογίες τούτες μέσα από την πλανητική συγκυρία και τις δυνάμεις που τη διαμορφώνουν. Όποιος δεν θέλει να είναι φερέφωνο του ισχυρού, δεν πρέπει και να αποδέχεται την εικόνα που προβάλλει ο ισχυρός για τον εαυτό του.“
Παναγιώτης Κονδύλης (1943-1998), “Από τον 20ο στον 21ο Αιώνα - Τομές στην πλανητική πολιτική περί το 2000″. Εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ, 1998.
_______________________________________
Τα χρόνια έλιωσαν, συμπαρασύροντας μαζι και τις όποιες ψευδαισθήσεις μας. Επανήλθαμε στον γνωστό χωρόχρονο, στην πραγματικότητα της εποχής μας…
Αυτή την πραγματικότητα αναλύει μοναδικά, ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους - ίσως ο μεγαλύτερος - της σύγχρονης δυτικής σκέψης, ο Παναγιώτης Κονδύλης.
Γεννήθηκε κι έκανε τις πρώτες πανεπιστημιακές του σπουδές στην Ελλάδα. Συνέχισε στη Γερμανία όπου κι αναγνωρίστηκε η σημαντική του φυσιογνωμία και το ανεκτίμητο, ογκώδες έργο του.
Οι Γερμανοί είπαν χαρακτηριστικά: Οι Γερμανία δεν υιοθέτησε τον Παναγιώτη Κονδύλη. Ο Παναγιώτης Κονδύλης είναι αυτός που υιοθέτησε την Γερμανία. Τον τοποθέτησαν στο πάνθεον των μεγάλων κλασικών της φιλοσοφίας.
Η Ελλάδα τον αγνόησε πανηγυρικά. Η σιωπή είναι άλλωστε το μεγαλύτερο όπλο της ανικανότητας και της μικρονοϊκής ηλιθιότητας. Μέχρι εκεί φτάνει η νόηση των εξωστρεφών “διανοούμενων” της ακαδημαϊκής και μη κοινότητας του ελληνικού μορφώματος.
Σύγκριση, άσπονδος εχθρός της μετριότητας και της διανοητικής ανημπόριας…
Ένα ωστόσο είναι βέβαιο: η Ιστορία δεν τελείωσε, κανείς απ΄όσους ζουν σήμερα δεν πρόκειται να πεθάνει γνωρίζοντας πως θα τελειώσει. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να περιγράψουμε τις κινητήριες δυνάμεις της, μέσα στη δεδομένη βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη συγκυρία. Και η περιγραφή αυτή δεν είναι έργο του ιδεολόγου και του ηθικολόγου. Απαιτεί ματιά ασκημένη στη θέαση της ιστορικότητας των φαινομένων.
Οι αναλύσεις αυτού του τόμου αποσκοπούν σε μια ριζική διαστολή μεταξύ ιδεολογίας και πραγματικότητας. Δεν ζητούν να προσεγγίσουν τις σημερινές πλανητικές εξελίξεις μέσα από τις δυτικές ιδεολογίες, αλλά αντίθετα να κατανοήσουν τις ιδεολογίες τούτες μέσα από την πλανητική συγκυρία και τις δυνάμεις που τη διαμορφώνουν. Όποιος δεν θέλει να είναι φερέφωνο του ισχυρού, δεν πρέπει και να αποδέχεται την εικόνα που προβάλλει ο ισχυρός για τον εαυτό του.“
Παναγιώτης Κονδύλης (1943-1998), “Από τον 20ο στον 21ο Αιώνα - Τομές στην πλανητική πολιτική περί το 2000″. Εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ, 1998.
_______________________________________
Τα χρόνια έλιωσαν, συμπαρασύροντας μαζι και τις όποιες ψευδαισθήσεις μας. Επανήλθαμε στον γνωστό χωρόχρονο, στην πραγματικότητα της εποχής μας…
Αυτή την πραγματικότητα αναλύει μοναδικά, ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους - ίσως ο μεγαλύτερος - της σύγχρονης δυτικής σκέψης, ο Παναγιώτης Κονδύλης.
Γεννήθηκε κι έκανε τις πρώτες πανεπιστημιακές του σπουδές στην Ελλάδα. Συνέχισε στη Γερμανία όπου κι αναγνωρίστηκε η σημαντική του φυσιογνωμία και το ανεκτίμητο, ογκώδες έργο του.
Οι Γερμανοί είπαν χαρακτηριστικά: Οι Γερμανία δεν υιοθέτησε τον Παναγιώτη Κονδύλη. Ο Παναγιώτης Κονδύλης είναι αυτός που υιοθέτησε την Γερμανία. Τον τοποθέτησαν στο πάνθεον των μεγάλων κλασικών της φιλοσοφίας.
Η Ελλάδα τον αγνόησε πανηγυρικά. Η σιωπή είναι άλλωστε το μεγαλύτερο όπλο της ανικανότητας και της μικρονοϊκής ηλιθιότητας. Μέχρι εκεί φτάνει η νόηση των εξωστρεφών “διανοούμενων” της ακαδημαϊκής και μη κοινότητας του ελληνικού μορφώματος.
Σύγκριση, άσπονδος εχθρός της μετριότητας και της διανοητικής ανημπόριας…
Κυριακή 2 Μαρτίου 2008
Ζωή & τέχνη
"Η ζωή μιμείται την τέχνη πολύ περισσότερο απ' όσο η τέχνη μιμείται τη ζωή", Oscar Wilde, "Στοχασμοί"
"Τα πράγματα υπάρχουν γιατί τα βλέπουμε - το τι βλέπουμε και πως το βλέπουμε εξαρτάται από τις τέχνες που μας έχουν επηρεάσει", Oscar Wilde, "Στοχασμοί"
"Τα πράγματα υπάρχουν γιατί τα βλέπουμε - το τι βλέπουμε και πως το βλέπουμε εξαρτάται από τις τέχνες που μας έχουν επηρεάσει", Oscar Wilde, "Στοχασμοί"
Παναγιώτη Κονδύλη "Στοχασμοί & Αποφθέγματα"
Συμβολές στη θεωρία της επικοινωνίας και της αγάπης προς τον πλησίον
Ακριβώς οι πνευματωδέστερες συζητήσεις αποδεικνύουν το αδύνατο της συναίνεσης: αυτές δείχνουν ότι για κάθε επιχείρημα υπάρχει και ένα αντεπιχείρημα.
Ο διάλογος μεταξύ ετεροφρόνων είναι αδύνατος και μεταξύ ομοδόξων περιττός.
Απαρχή ξεχωριστής οικειότητας: να κουτσομπολεύεις κατ’ ιδίαν μ’ έναν τρίτο τους κοινούς σας φίλους.
Όταν προσδοκούμε από τους άλλους να μάς «καταλάβουν», στην ουσία τους ζητούμε να μάς συμμεριστούν την αυτοκατανόησή μας.
Φιλία είναι η (σιωπηρή) συμφωνία ότι η μία πλευρά συμμερίζεται την αυτοκατανόηση της άλλης.
Μιά συζήτηση περί φιλίας ή αγάπης μπορεί να σημάνει την αρχή ή το τέλος της φιλίας ή της αγάπης.
Οι αλαζόνες προκαλούν την αντιπάθεια επειδή δεν μπορούμε να περιμένουμε επιβεβαίωση της δικής μας φιλαυτίας.
Οι ανόητοι μονίμως παραπονούνται ότι οι ευφυείς είναι επηρμένοι.
Στις επιτυχίες αισθανόμαστε πάνω από το ανθρώπινο μέτρο, στις αποτυχίες αναλογιζόμαστε την κοινή ανθρώπινη μοίρα.
Η μεγάλη ματαιοδοξία σε αντίθεση προς τη μικρή, που ζει από τις προσόδους του πυρετώδους πάρε-δώσε στο Vanity Fair της καθημερινότητας, είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητη από τον έπαινο και την επιδοκιμασία· γι’ αυτό και φαντάζει σαν μετριοφροσύνη.
Η ευγένεια συνιστά συχνότατα τον πιο επιδέξιο καιροσκοπισμό: μόνο ευγενείς άνθρωποι κατορθώνουν να κρατούν πάντοτε και συγχρόνως όλες τις πόρτες ανοιχτές.
Συμπληρωματικά περί οπτικής
Οι παρωπίδες προσφέρουν ασφαλή προσανατολισμό.
Επειδή τα όρια των ονείρων είναι ρευστά, γίνονται ρευστά και τα όρια του Πραγματικού: γιατί το Πραγματικό βλέπεται από τη σκοπιά του ονείρου.
Ελπίδα και φόβος παρεμποδίζουν την κατανόηση των ανθρώπινων πραγμάτων· η ελπίδα όμως ξεπερνιέται πολύ δυσκολότερα από το φόβο.
Ο άνθρωπος είναι ικανός να πιστέψει οτιδήποτε, προκειμένου να πείσει τον εαυτό του και τους άλλους ότι οι πράξεις του βρίσκονται σε συμφωνία με τις πεποιθήσεις του.
Μάς ενδιαφέρει λιγότερο το τί είμαστε από το τί πιστεύουν οι άλλοι για μάς.
Ευσεβείς διαλογισμοί
Μετά το θάνατο του Θεού όλα επιτρέπονται — θρησκολογούν ορισμένοι· όσο ζούσε ακόμη ο Θεός, τα είχε επιτρέψει όλα από μόνος του — διαπιστώνουν άλλοι.
Αν ο θάνατος δεν έχει νόημα, τότε δεν έχει νόημα ούτε η ζωή: αυτό υπήρξε ανέκαθεν το ισχυρότερο —και δολιότερο— επιχείρημα των επί γης τοποτηρητών του Εκείθεν.
Ο διάβολος είναι εξαιρετικός θεολόγος, οι θεολόγοι μέτριοι διάβολοι.
Κοινωνιολογία της ηθικής και ηθική της κυριαρχίας
Γιατί οι μικροαστοί δεν είναι ποτέ κυνικοί: η πίστη στην ύπαρξη και την πρακτικότητα των γενικώς αποδεκτών κανόνων της ηθικής τους παρέχει ένα αίσθημα πρόσθετης ασφάλειας.
Ο τωρινός κυρίαρχος επικαλείται τη λογική, ο μελλοντικός υμνεί την ελευθερία.
Οι ιδέες είναι η παρηγοριά των αδύναμων και η πρόφαση των ισχυρών.
Φιλοσόφων εγκώμιον
Η έλλειψη ιστορικής παιδείας είναι η αστείρευτη πηγή έμπνευσης των φιλοσόφων.
Το πρώτο μέλημα του επαγγελματία φιλοσόφου είναι να πείσει τον εαυτό του και τον κόσμο ότι κερδίζει το μισθό του όχι ως απλός εργαζόμενος, σαν όλους τους άλλους, αλλά ως ευεργέτης της ανθρωπότητας.
Οι θεωρητικές αναμετρήσεις μεταξύ φιλοσόφων γίνονται ειλικρινείς μόνο όταν καταλήγουν σε προσωπικές ύβρεις.
Μιά παραβολή των πολιτικών αναλύσεων του Tocqueville και του Hegel δείχνει ότι ο κήρυκας του απόλυτου Πνεύματος ήταν τελικά επαρχιώτης.
Ζητήματα γούστου
Απ’ όλα προτιμώ περισσότερο την μετριοφροσύνη των αμόρφωτων.
Όμως από το θράσος των ημιμαθών προτιμώ τη ματαιοδοξία των πεπαιδευμένων.
Είναι καλό που το σώμα μου δεν μπορεί να διαπράξει όλες τις αμαρτίες του πνεύματός μου.
Ο απέραντος πόθος να ρουφήξεις τον κόσμο — και η απέραντη ανία αφότου το έκανες.
Το φθινόπωρο είναι ο πιο εμπνευσμένος κιτς ζωγράφος.
Ο γάμος ισοδυναμεί με την απόπειρα να αντικαταστήσουμε όλα τα βιβλία του κόσμου με μία και μόνη εγκυκλοπαίδεια.
Summa summarum
Καμμιά αθωότητα δεν είναι αθώα, καμμιά ενοχή δεν είναι ένοχη.
Ανθρώπινο είναι οτιδήποτε πράττουν ή έχουν πράξει οι άνθρωποι.
Οι αξίες είναι σχετικές και ο άνθρωπος θνητός· στην έσχατη συνέπειά του τούτο το στοιχειώδες συμπέρασμα σημαίνει: μηδενισμός.
Ο ανδρισμός, ο οριστικός δηλαδή αποχαιρετισμός κάθε ελπίδας και φόβου, είναι η ηθική του μηδενισμού.
Το Δαιμονικό δεν είναι κάποιο σκοτεινό ορμέμφυτο, αλλά η έσχατη συνέπεια της σκέψης.
Να μη θέλεις τίποτα, να θέλεις το τίποτα, να μη θέλεις: αυτές είναι κατά σειρά οι δυνατές κλιμακώσεις της βούλησης.
____________________________________________________
* Μετάφραση: ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΑΡΕΛΗΣ (Νέα Εστία τ.1717)
* “Οι “Στοχασμοί & Αποφθέγματα” του Παναγιώτη Κονδύλη, που για πρώτη φορά δημοσιεύονται στην Νέα Εστία, βρέθηκαν μετά τον αδόκητο θάνατο του στα κατάλοιπα του, σε αχρονολόγητο χειρόγραφο γραμμένο στη γερμανική, φροντισμένο από το δημιουργό του, έτοιμο για δημοσίευση, την οποία, για άγνωστους λόγους δεν θέλησε εν ζωή ή ενδεχομένως δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει.” Απόσπασμα από το σημείωμα του Αθ. Καίση - Νέα Εστία (τ. 1717).
Ακριβώς οι πνευματωδέστερες συζητήσεις αποδεικνύουν το αδύνατο της συναίνεσης: αυτές δείχνουν ότι για κάθε επιχείρημα υπάρχει και ένα αντεπιχείρημα.
Ο διάλογος μεταξύ ετεροφρόνων είναι αδύνατος και μεταξύ ομοδόξων περιττός.
Απαρχή ξεχωριστής οικειότητας: να κουτσομπολεύεις κατ’ ιδίαν μ’ έναν τρίτο τους κοινούς σας φίλους.
Όταν προσδοκούμε από τους άλλους να μάς «καταλάβουν», στην ουσία τους ζητούμε να μάς συμμεριστούν την αυτοκατανόησή μας.
Φιλία είναι η (σιωπηρή) συμφωνία ότι η μία πλευρά συμμερίζεται την αυτοκατανόηση της άλλης.
Μιά συζήτηση περί φιλίας ή αγάπης μπορεί να σημάνει την αρχή ή το τέλος της φιλίας ή της αγάπης.
Οι αλαζόνες προκαλούν την αντιπάθεια επειδή δεν μπορούμε να περιμένουμε επιβεβαίωση της δικής μας φιλαυτίας.
Οι ανόητοι μονίμως παραπονούνται ότι οι ευφυείς είναι επηρμένοι.
Στις επιτυχίες αισθανόμαστε πάνω από το ανθρώπινο μέτρο, στις αποτυχίες αναλογιζόμαστε την κοινή ανθρώπινη μοίρα.
Η μεγάλη ματαιοδοξία σε αντίθεση προς τη μικρή, που ζει από τις προσόδους του πυρετώδους πάρε-δώσε στο Vanity Fair της καθημερινότητας, είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητη από τον έπαινο και την επιδοκιμασία· γι’ αυτό και φαντάζει σαν μετριοφροσύνη.
Η ευγένεια συνιστά συχνότατα τον πιο επιδέξιο καιροσκοπισμό: μόνο ευγενείς άνθρωποι κατορθώνουν να κρατούν πάντοτε και συγχρόνως όλες τις πόρτες ανοιχτές.
Συμπληρωματικά περί οπτικής
Οι παρωπίδες προσφέρουν ασφαλή προσανατολισμό.
Επειδή τα όρια των ονείρων είναι ρευστά, γίνονται ρευστά και τα όρια του Πραγματικού: γιατί το Πραγματικό βλέπεται από τη σκοπιά του ονείρου.
Ελπίδα και φόβος παρεμποδίζουν την κατανόηση των ανθρώπινων πραγμάτων· η ελπίδα όμως ξεπερνιέται πολύ δυσκολότερα από το φόβο.
Ο άνθρωπος είναι ικανός να πιστέψει οτιδήποτε, προκειμένου να πείσει τον εαυτό του και τους άλλους ότι οι πράξεις του βρίσκονται σε συμφωνία με τις πεποιθήσεις του.
Μάς ενδιαφέρει λιγότερο το τί είμαστε από το τί πιστεύουν οι άλλοι για μάς.
Ευσεβείς διαλογισμοί
Μετά το θάνατο του Θεού όλα επιτρέπονται — θρησκολογούν ορισμένοι· όσο ζούσε ακόμη ο Θεός, τα είχε επιτρέψει όλα από μόνος του — διαπιστώνουν άλλοι.
Αν ο θάνατος δεν έχει νόημα, τότε δεν έχει νόημα ούτε η ζωή: αυτό υπήρξε ανέκαθεν το ισχυρότερο —και δολιότερο— επιχείρημα των επί γης τοποτηρητών του Εκείθεν.
Ο διάβολος είναι εξαιρετικός θεολόγος, οι θεολόγοι μέτριοι διάβολοι.
Κοινωνιολογία της ηθικής και ηθική της κυριαρχίας
Γιατί οι μικροαστοί δεν είναι ποτέ κυνικοί: η πίστη στην ύπαρξη και την πρακτικότητα των γενικώς αποδεκτών κανόνων της ηθικής τους παρέχει ένα αίσθημα πρόσθετης ασφάλειας.
Ο τωρινός κυρίαρχος επικαλείται τη λογική, ο μελλοντικός υμνεί την ελευθερία.
Οι ιδέες είναι η παρηγοριά των αδύναμων και η πρόφαση των ισχυρών.
Φιλοσόφων εγκώμιον
Η έλλειψη ιστορικής παιδείας είναι η αστείρευτη πηγή έμπνευσης των φιλοσόφων.
Το πρώτο μέλημα του επαγγελματία φιλοσόφου είναι να πείσει τον εαυτό του και τον κόσμο ότι κερδίζει το μισθό του όχι ως απλός εργαζόμενος, σαν όλους τους άλλους, αλλά ως ευεργέτης της ανθρωπότητας.
Οι θεωρητικές αναμετρήσεις μεταξύ φιλοσόφων γίνονται ειλικρινείς μόνο όταν καταλήγουν σε προσωπικές ύβρεις.
Μιά παραβολή των πολιτικών αναλύσεων του Tocqueville και του Hegel δείχνει ότι ο κήρυκας του απόλυτου Πνεύματος ήταν τελικά επαρχιώτης.
Ζητήματα γούστου
Απ’ όλα προτιμώ περισσότερο την μετριοφροσύνη των αμόρφωτων.
Όμως από το θράσος των ημιμαθών προτιμώ τη ματαιοδοξία των πεπαιδευμένων.
Είναι καλό που το σώμα μου δεν μπορεί να διαπράξει όλες τις αμαρτίες του πνεύματός μου.
Ο απέραντος πόθος να ρουφήξεις τον κόσμο — και η απέραντη ανία αφότου το έκανες.
Το φθινόπωρο είναι ο πιο εμπνευσμένος κιτς ζωγράφος.
Ο γάμος ισοδυναμεί με την απόπειρα να αντικαταστήσουμε όλα τα βιβλία του κόσμου με μία και μόνη εγκυκλοπαίδεια.
Summa summarum
Καμμιά αθωότητα δεν είναι αθώα, καμμιά ενοχή δεν είναι ένοχη.
Ανθρώπινο είναι οτιδήποτε πράττουν ή έχουν πράξει οι άνθρωποι.
Οι αξίες είναι σχετικές και ο άνθρωπος θνητός· στην έσχατη συνέπειά του τούτο το στοιχειώδες συμπέρασμα σημαίνει: μηδενισμός.
Ο ανδρισμός, ο οριστικός δηλαδή αποχαιρετισμός κάθε ελπίδας και φόβου, είναι η ηθική του μηδενισμού.
Το Δαιμονικό δεν είναι κάποιο σκοτεινό ορμέμφυτο, αλλά η έσχατη συνέπεια της σκέψης.
Να μη θέλεις τίποτα, να θέλεις το τίποτα, να μη θέλεις: αυτές είναι κατά σειρά οι δυνατές κλιμακώσεις της βούλησης.
____________________________________________________
* Μετάφραση: ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΑΡΕΛΗΣ (Νέα Εστία τ.1717)
* “Οι “Στοχασμοί & Αποφθέγματα” του Παναγιώτη Κονδύλη, που για πρώτη φορά δημοσιεύονται στην Νέα Εστία, βρέθηκαν μετά τον αδόκητο θάνατο του στα κατάλοιπα του, σε αχρονολόγητο χειρόγραφο γραμμένο στη γερμανική, φροντισμένο από το δημιουργό του, έτοιμο για δημοσίευση, την οποία, για άγνωστους λόγους δεν θέλησε εν ζωή ή ενδεχομένως δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει.” Απόσπασμα από το σημείωμα του Αθ. Καίση - Νέα Εστία (τ. 1717).
Περί "απροσαρμόστων" ο λόγος
"Από που ερχόμαστε; Τι είμαστε; Που πηγαίνουμε;" Paul GauguinΣτην εποχή μας οι περισσότεροι άνθρωποι προσαρμόζονται περίφημα, όπως άλλωστε συνέβαινε σ’ όλες τις περιόδους της ιστορίας. Δε θα μπορούσε νάναι διαφορετικά τα πράγματα αφού αυτοί, η μεγάλη πλειοψηφία δηλαδή, είναι και οι γεννήτορες των χαρακτηριστικών της εκάστοτε εποχής.
Με τους απροσάρμοστους που τα βλέπουν όλα μαύρα κι άραχνα τι γίνεται; Δεν τους απομένουν και πολλά… Συνομιλούν με τον εαυτό τους, προσπαθούν να συνομιλήσουν με τους ομοίους τους – κάτι που δε συμβαίνει συχνά καθώς το είδος σπανίζει. Στην καλύτερη περίπτωση ξεθάβουν φιλόσοφους ή φιλοσοφούντες, καλλιτέχνες, ποιητές και συγγραφείς από εκείνους τους ιδιαίτερους, που επίσης δεν προσαρμόζονταν. Ύστατο καταφύγιο φιλίας, αλήθειας, παρηγοριάς στα δύσκολα αλλά και διεγερτικό – όσο κι αν φαίνεται παράξενο – δημιουργίας.
Κατά τον Anthony Storr*, η Δημιουργία – αυτή η δύσκολη κι άστατη ερωμένη – ευδοκιμεί μόνο στα περιβάλλοντα των “απροσάρμοστων” και δυστυχούντων με τον κοινωνικό περίγυρο. Τα παραδείγματα του πολλά: από τον Νίτσε και τον δικό μας Σκαλκώτα μέχρι τον Μπαλζάκ και τον Αϊνστάιν.
Γεννιέται το ερώτημα: Η περιγραφική, ιστορική ανάλυση της εποχής μας από τον Π. Κονδύλη για παράδειγμα, μπορεί να παρηγορήσει, να δώσει ελπίδες; Ελπίδες σίγουρα όχι, το αντίθετο μάλιστα. Όμως οι οξυδερκέστατες αναλύσεις του των αιτίων που καθορίζουν τη σημερινή μας πραγματικότητα προσφέρουν τεράστια εγκεφαλική ικανοποίηση. Κακά τα ψέμματα, άλλο νάσαι απροσάρμοστος και ανήξερος κι άλλο απροσάρμοστος που ξέρει. Μπορείς ακόμη και να διατηρήσεις λίγο χιούμορ παρόλη τη φρίκη που σε περιβάλλει.
_______________________________________________________
* Anthony Storr “Η δυναμική της δημιουργίας”
Με τους απροσάρμοστους που τα βλέπουν όλα μαύρα κι άραχνα τι γίνεται; Δεν τους απομένουν και πολλά… Συνομιλούν με τον εαυτό τους, προσπαθούν να συνομιλήσουν με τους ομοίους τους – κάτι που δε συμβαίνει συχνά καθώς το είδος σπανίζει. Στην καλύτερη περίπτωση ξεθάβουν φιλόσοφους ή φιλοσοφούντες, καλλιτέχνες, ποιητές και συγγραφείς από εκείνους τους ιδιαίτερους, που επίσης δεν προσαρμόζονταν. Ύστατο καταφύγιο φιλίας, αλήθειας, παρηγοριάς στα δύσκολα αλλά και διεγερτικό – όσο κι αν φαίνεται παράξενο – δημιουργίας.
Κατά τον Anthony Storr*, η Δημιουργία – αυτή η δύσκολη κι άστατη ερωμένη – ευδοκιμεί μόνο στα περιβάλλοντα των “απροσάρμοστων” και δυστυχούντων με τον κοινωνικό περίγυρο. Τα παραδείγματα του πολλά: από τον Νίτσε και τον δικό μας Σκαλκώτα μέχρι τον Μπαλζάκ και τον Αϊνστάιν.
Γεννιέται το ερώτημα: Η περιγραφική, ιστορική ανάλυση της εποχής μας από τον Π. Κονδύλη για παράδειγμα, μπορεί να παρηγορήσει, να δώσει ελπίδες; Ελπίδες σίγουρα όχι, το αντίθετο μάλιστα. Όμως οι οξυδερκέστατες αναλύσεις του των αιτίων που καθορίζουν τη σημερινή μας πραγματικότητα προσφέρουν τεράστια εγκεφαλική ικανοποίηση. Κακά τα ψέμματα, άλλο νάσαι απροσάρμοστος και ανήξερος κι άλλο απροσάρμοστος που ξέρει. Μπορείς ακόμη και να διατηρήσεις λίγο χιούμορ παρόλη τη φρίκη που σε περιβάλλει.
_______________________________________________________
* Anthony Storr “Η δυναμική της δημιουργίας”
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)