ο φασισμός των ημερών μας...

Ευτυχώς υπάρχουν κάποιες φωνές που τολμούν να ακουστούν, που δεν φοβούνται, που αντιστέκονται στην τρομοκρατία…

...δεν δημιούργησαν ένα πολίτευμα….που να εκπαιδεύει τους πολίτες έτσι ώστε να θεωρούν δημοκρατία την ατιμωρησία, ελευθερία την παρανομία, ισονομία την αναίδεια και ευδαιμονία την εξουσία του καθενός να κάνει ό,τι θέλει, αλλά ένα πολίτευμα το οποίο, δείχνοντας την απέχθειά του για όσους τα έκαναν αυτά και τιμωρώντας τους, έκανε όλους τους πολίτες καλύτερους και πιο σώφρονες...

Ισοκράτης (436 - 338 π.Χ.), Αεροπαγιτικός (7.20)

• Σταματήστε πια αυτό το βρώμικο και επικίνδυνο παιχνίδι με τους κουκουλοφόρους και τα ΜΑΤ, που μόνο αίμα, δάκρυα και καταστροφές προσφέρουν στον Λαό μας. Οι αντικειμενικές συνθήκες, ειδικά σε σχέση με όσα περάσαμε και ζήσαμε στο πρόσφατο παρελθόν, δεν δικαιολογούν με τίποτα αυτή την κατάσταση. Μοιάζει σαν να θέλουμε να βγάλουμε οι ίδιοι τα μάτια μας.

Καιρός να μιλήσει και ο Λαός !

Αθήνα, 7.12.2008
Μίκης Θεοδωράκης

• Δεν υπάρχει στην περίπτωσή μας εκδήλωση αναρχίας αλλά επιβεβαίωση συναρχίας καλά δομημένων παρακρατικών δήθεν υπερδημοκρατών στην υπηρεσία του εαυτού τους. Είναι το βαθύ κράτος της Αόρατης Αρχής που δεν είναι παρά η μεταπολιτευτική χούντα της διαπλοκής πλουταίνουσα με τις επιδοτήσεις της Ευρώπης .

Όχι στην διαπόμπευση της ελευθερίας των εργαζομένων και των αγώνων τους για δικαιοσύνη και καλλιέργεια , από εγκληματικές διαδηλώσεις εν ονόματι κάποιου αθώου και τραγικά χειραγωγούμενου παιδιού .

http://aristerifraxia.blogspot.com/

• Γιατί οι ψυχώσεις των πανελλαδικών καταστροφών, φωτιών, βιοπραγιών και της αχαλίνης βίας και τρομοκρατίας των επιδρομέων, δήθεν αντιεξουσιαστών, είναι ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ.

Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ είναι αυτές οι μαζικές ψυχώσεις της καταστροφής, της βίας και της τρομοκρατίας, αυτή η βαρβαρότητα και η τυφλή μαζική βία.
Γι αυτό το αποτρόπαιο, μαζικό ψυχωτικό αμόκ, ο ορισμός του φασισμού, δεν μιλάει κανείς. Απεναντίας το καλύπτουν και το επικαλύπτουν οι μηχανισμοί της προπαγάνδας, οι μπράβοι τους και τα «αριστερά» φερέφωνα.
Εδώ δεν έχουμε συνειδητό λαϊκό κίνημα. Έχουμε «ψυχωτικό κίνημα» του «αριστερού παρακράτος». Έχουμε την τυφλή, καταστροφική βία, κατευθυνόμενη και καθοδηγούμενη, με πολιτικούς μπροστάρηδες, τα «αριστερά» φερέφωνα.
Αυτές οι μαζικές ψυχώσεις, αυτή η πολιτική «αριστερή» φρενοβλάβεια είναι ο ορισμός του φασισμού. Ορισμός που έχει δοθεί και αναλυθεί από τους μεγάλους Επαναστάτες του σοσιαλισμού…
Αυτό που ζούμε σήμερα είναι η πιο μακάβρια γκριμάτσα της φασιστικής Πανούκλας. Ο νεοταξικός φασισμός με μάσκες «αναρχικές», «αριστερές» και «προοδευτικές».
Έχουμε μπει στο δρόμο της κατάλυσης των πάντων, στο δρόμο νέων ιστορικών συμφορών…
Πιστεύω, ότι ελληνικός λαός, δεν θα ξεγελαστεί από τις παρακρατικές σειρήνες του νέου φασισμού…

http://www.resaltomag.gr/forum/viewtopic.php?p=18847

• Όλα τα πιο πάνω ανορθολογικά και παράλογα είναι που εισρέουν στα μυαλά των παιδιών τα οποία δεν αντιλαμβάνονται πως ένας φόνος δεν δικαιολογεί να κάψουν την Πόλη μας!

Γιατί όμως να το καταλάβουν οι έφηβοι όταν δεν το κατάλαβαν όλοι αυτοί που αυτές τις μέρες παρελαύνουν στις τηλεοράσεις κάνοντας ιδεολογικά κηρύγματα αντί να καλέσουν να διασφαλιστεί η κοινωνικοπολιτικά προσδιορισμένη ελληνική τάξη και δικαιοσύνη. Ποιος να δείξει πραγματική πίστη και νομιμοφροσύνη σε αυτό τον τόπο, όμως, όταν τα πνευματικά σωθικά πολλών έχουν μακρόχρονα διαβρωθεί από αδιέξοδες ιδεολογίες κάθε είδους και κάθε απόχρωσης και από εγκάθετα ιδρύματα των ηγεμονικών αξιώσεων!

Για να παραφράσω και να αντιστρέψω τον Αριστοτέλη, «ένας αναληθής κατ’ αλήθειαν βίος που αναζητεί μια φανταστική παγκόσμια κατασκευή, οδηγείται σ’ ένα ψευδή και στρεβλό τρόπο ζωής ο οποίος ούτε την εσωτερική τάξη-δικαιοσύνη διασφαλίζει ούτε για την εθνική ανεξαρτησία νοιάζεται».

Τα παιδιά έτσι δασκάλους έχουν έτσι, αναμενόμενα, αυτά πράττουν. Ραγδαία τις δύο τελευταίες δεκαετίες η Ελλάδα χάνει τα νοήματά της, τις ιεραρχίες της και τους κοσμοθεωρητικους της προσανατολισμούς.

Ολοένα και περισσότερο την καλύπτει ένας μεταμοντέρνος χυλός που την ροκανίζει και την εκμηδενίζει.

Ένα σοβαρό ερώτημα βεβαίως είναι: Ποιος χαίρεται και ποιος λυπάται, ποιος χάνει και ποιος κερδίζει από αυτό τον πασίδηλο εκμηδενισμό του νεοελληνικού κράτους;

Παναγιώτης Ήφαιστος

Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων

Πανεπιστήμιο Πειραιώς

___________________________________

Πηγή: http://www.antibaro.gr/

η μαύρη τρύπα, το "τσίρκο των πιθήκων" κλπ...

Αν οι μαύρες τρύπες είναι ένα είδος υπερτατης δύναμης, τότε ας παρακαλέσουμε αυτήν, που κατά τα φαινόμενα, βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία μας, να κάνει κάτι για μας τα πρωτεύοντα της γης…

Να μας ρουφήξει για παράδειγμα…Μπας και συνετιστεί ή και τελειώσει μια κι έξω αυτό το “τσίρκο των πιθήκων” (η έκφραση της Λιάνας - πολύ μας άρεσε) που άλλοτε ασχημονεί, καταστρέφει, μιμείται, φθονεί γιατί “ετσι γουστάρει”, κι άλλοτε μοιραία και παθητικά παρακολουθεί τις κάθε φρικαλεότητες - φτάνει να μη θίγεται ο βολεμένος μικρόκοσμός του.

Ιδού λοιπόν τα τελευταία νέα περί υπάρξεως μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία μας…

Από σημερινή δημοσίευση στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ:

“Οι παρατηρήσεις του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στην έρημο Ατακάμα της Χιλής επιβεβαίωσαν την ύπαρξη μιας υπερμεγέθους μαύρης τρύπας στην «καρδιά» του γαλαξία μας, καθώς και τις τεράστιες βαρυτικές επιδράσεις που αυτή έχει στα γύρω άστρα, παρέχοντας πλέον την πιο αναλυτική και ακριβή εικόνα που έχει υπάρξει ποτέ για το τι συμβαίνει στο κέντρο του γαλαξία.

Επί 16 χρόνια, οι αστρονόμοι μελέτησαν τις τροχιές 28 άστρων στην κεντρική περιοχή του γαλαξία και πώς αυτές επηρεάζονται από την μαύρη τρύπα, που είναι γνωστή με την ονομασία «άστρο Τοξότης Α» και η οποία δεν μπορεί να παρατηρηθεί άμεσα, αλλά μόνο μέσω της βαρυτικής επιρροής στον περίγυρό της.

Η διεθνής έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάζονται στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal», καθοδηγήθηκε από το γερμανικό Ινστιτούτο Εξωπλανητικής Φυσικής Μαξ Πλανκ, υπό τον δρα Ράινχαρντ Γκέντσελ, ο οποίος δήλωσε ότι «υπάρχουν πλέον τα καλύτερα εμπειρικά στοιχεία ότι οι μαύρες τρύπες όντως υπάρχουν. Οι αστρικές τροχιές στο γαλαξιακό κέντρο δείχνουν, πέρα από κάθε λογική αμφιβολία, ότι η συγκέντρωση στο γαλαξιακό κέντρο μιας μάζας αντίστοιχης τεσσάρων εκατομμυρίων ηλιακών μαζών, πρέπει να είναι μια μαύρη τρύπα».

Η μαύρη τρύπα του γαλαξία μας είναι η κοντινότερη μαύρη τρύπα στη Γη που γνωρίζουμε. Η παρατήρηση του γαλαξιακού κέντρου ήταν ανέκαθεν δύσκολη λόγω της παρεμβαλλόμενης διαστρικής σκόνης. Η 16χρονη μελέτη βασίστηκε στα μήκη κύματος του υπέρυθρου φωτός, που μπορούν να διαπεράσουν αυτά τα σύννεφα σκόνης.

Παράλληλα, οι αστρονόμοι μπόρεσαν να μετρήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την απόσταση της Γης από το κέντρο του γαλαξία και τη βρήκαν 27.000 έτη φωτός. Διαπίστωσαν επίσης ότι στο γαλαξιακό κέντρο τα άστρα κινούνται με τυχαίες τροχιές, σαν ένα σμήνος μελισσών. Ακόμα, ανακάλυψαν ότι έξι από τα 28 άστρα, λίγο μακρύτερα από το επίκεντρο, σχηματίζουν ένα δίσκο. Ένα συγκεκριμένο άστρο, το S2, περιφέρεται τόσο γρήγορα γύρω από τη μαύρη τρύπα, που διένυσε μια πλήρη τροχιά στη διάρκεια της 16χρονης μελέτης. Το μυστήριο πάντως παραμένει για τους αστρονόμους αναφορικά με το γιατί τα άστρα αυτά, που περιέργως είναι νεαρής ηλικίας, έχουν τέτοιες τροχιές.

Η επιβεβαίωση της μαύρης γαλαξιακής τρύπας έρχεται να επιβεβαιώσει τη θεωρία του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Από τότε που εισηγήθηκε τη γενική θεωρία της σχετικότητας το 1916, οι μαύρες τρύπες αποτελούν κεντρικό στοιχείο της αντίληψής μας για το σύμπαν, αν και ο όρος «μαύρη τρύπα» δημιουργήθηκε μόλις το 1968.

Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι η βαρυτική επίδραση των μαύρων τρυπών είναι αυτή που συγκρατεί τους γαλαξίες ως ενιαία δομή. Μια μαύρη τρύπα είναι μια θεωρητική περιοχή στο διάστημα, όπου το βαρυτικό πεδίο είναι τόσο ισχυρό, ώστε τίποτε - ούτε καν η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του ορατού φωτός - δεν μπορεί να δραπετεύσει από την έλξη της.”

Η απόλυτη παρακμή της χώρας μας...

Επιτέλους μια γνώμη χωρίς υποκρισία στην κόλαση των ημερών...

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: 10 Δεκεμβρίου 2008 στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Οι δικοί μας Ταλιμπάν

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου

Η ΔΙΑΦΟΡΑ των δικών μας Ταλιμπάν από τους άλλους είναι ότι οι δικοί μας είναι αντίγραφα ελληνικού τύπου. Κρύβονται κι αυτοί, σκεπάζουν τα πρόσωπά τους, πλην όμως ξέρουν πως ό,τι κι αν κάνουν δεν διακινδυνεύουν τίποτε. Σίγουρα δεν διακινδυνεύουν τη ζωή τους. Όποιος τολμήσει να τους αγγίξει θα χρισθεί πάραυτα και με συνοπτικές διαδικασίες αντιδραστικός από την περιρρέουσα προοδευτική συνείδηση. Η δράση τους στηρίζεται στην ατιμωρησία και το απυρόβλητο το οποίο προστατεύει τους παρανόμους στο καθεστώς της ανομίας, είτε είναι Ταλιμπάν είτε είναι άνθρωποι της νύχτας. Η νοοτροπία τους δεν διαφέρει από τη νοοτροπία του τσαμπουκά που σκαρφαλώνει στο πεζοδρόμιο με το μηχανάκι του γιατί έτσι γουστάρει. Βάλλουν κατά δικαίους και αδίκους γιατί δεν διεκδικούν τίποτε. Απλώς θέλουν να καταστρέψουν. Τους προστατεύει πάνω απ΄ όλα η αύρα της υποκρισίας μας.

Ορισμένοι από μας τους ονομάζουν αντιεξουσιαστές, τους παρέχουν ιδεολογικό άσυλο και τους δικαιολογούν γιατί μοιράζονται μαζί τους την αγανάκτηση κατά της «άτιμης» κοινωνίας. Η κυβέρνηση των ειδικών αναγκών απαιτεί απ΄ αυτούς να αναλάβουν τις ευθύνες που δεν μπορεί να αναλάβει η ίδια.

Όσο για μας τους υπόλοιπους, ψάχνουμε τη ζωή μας μέσα στα αποκαΐδια.

Υπογραφές για τη στάση της Ευρώπης απέναντι στην κλιματική αλλαγή

Dear friends,

While the world’s attention is elsewhere, the global negotiations to tackle the climate crisis are reaching a crunch point. Talks are underway in Poland and Brussels to hammer out a deal that should lead to a new and powerful global treaty. But now, Italy, Germany, and Poland itself are aggressively undermining the talks.

If these countries’ leaders — Merkel, Berlusconi and Tusk — don’t change course now, Europe will fail to reach a unified position, which could unravel the entire global process.

Here at the Poland UN conference and at the EU talks in Brussels, Avaaz has secured face-to-face meetings with key climate negotiators. We’ll hand the diplomats fresh public opinion polls on climate plus this petition:

A bold EU climate package is critical to the global climate negotiations. Europe must honour their promise to increase binding, carbon-cutting commitments to at least 30% by 2020 if a global deal is reached; and provide leadership in the United Nations talks to deliver a powerful new global agreement.

By simply clicking “yes,” you will automatically add your name. Do you support this petition?

For the last year, the US, Canada, and Japan have been the worst obstructionists in climate talks — as more than 300,000 of us helped expose in Bali. But now, Bush, Fukuda and Harper are gone or heading out the door. A breakthrough could be near as we approach the final stretch… if only Europe weren’t on the verge of abandoning its ambitious climate program.

Coal and heavy industry lobbies are using the financial crisis as a smokescreen to block progress. Due to Germany, Italy, and Poland, the European Union is deadlocked in Brussels — and ineffective at the United Nations talks. We must succeed this week to have any chance of building the road map to the final UN meeting in Copenhagen next year.

In all three countries, it’s not too late. We can show these governments that their own citizens and the rest of the world will not settle for anything less than strong climate action. Avaaz is commissioning independent opinion polls on climate in all three countries, building a massive global petition for delivery in meetings and stunts at the UN and EU talks, and launching a major media campaign to shame, cajole, and encourage EU leaders to do the right thing.

Click here to add your name to the petition:
http://www.avaaz.org/en/europe_climate_crunch_time

Or click here if you don’t wish to sign:
http://www.avaaz.org/en/europe_climate_no/?cl=153271363&v=2501

Before Obama takes the helm, the next step in the world’s response to climate change depends on European leadership. Here’s what we need Europe to bring to the global table: 30% emissions cut by 2020 if a global deal is reached, 100% auctioning of permits, and a strict compliance regime to ensure targets are met. The EU’s climate policy will electrify or dampen the international negotiations in Poland, while setting the stage for the final meeting in Copenhagen.

For all of us who have ever been concerned about climate change, now’s the time to send a message calling for leadership and vision. By the time we reach the new year, Europe’s policy will be sealed, and with it much of the global response to the climate crisis.

Συνεχίζεται η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Σταύρου...

Από τα εγκαίνια της έκθεσης

Συνεχίζεται μέχρι και τις 6 Δεκεμβρίου η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Σταύρου,“Τελευταία Δρομολόγια”, στην αίθουσα τέχνης Άρκτος, Ηροδότου 5, Αθήνα.

Ώρες επισκέψεων

Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο: 10.30 - 15.30

Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 10.30 - 21

Πληροφορίες

“Arktos Gallery” 210 7299610

Γιάννης Σταύρου 210 6645664

Ο καθηγητής Μάνος Μπίρης γράφει για την τελευταία δουλειά του Γιάννη Σταύρου, με αφορμή την τρέχουσα έκθεση του καλλιτέχνη στην Αθήνα…

• Τη ζωγραφική τέχνη του Γιάννη Σταύρου τη γνώρισα, όπως είναι φυσικό, μέσα από δικούς μου εσωτερικούς κώδικες και επομένως για τη δική μου σχέση με τους πίνακές του μπορώ να έχω γνώμη. Από την αρχή, όπως τους παρατηρώ, έχω την εντύπωση ότι δεν με παρασύρουν μόνον σε μία άμεση αισθητική απόλαυση, που είναι έντονη με την πρώτη ματιά. Ωστόσο, το θέμα (πρωτίστως), το σχήμα, τα χρώματα φαίνονται να μην προτείνουν μία ακριβή σπουδή του «αισθητικού» αλλά, όλα αυτά τα στοιχεία, ή και το καθένα ξεχωριστά, με παρασύρουν σε διακεκριμένες εικαστικές αναμνήσεις, δηλαδή στην ένταση της εικόνας μέσα στη χρονική της στιγμή και προφανώς, σε έναν προσωπικό στοχασμό, που ξεφεύγει από την συμβατική παρουσία του θέματος. Έτσι, στα «βαπόρια» του Σταύρου, περισσότερο δέχομαι μέσα μου το μίγμα της αλμύρας και του σκοταδιού, καθώς η περίεργη λάμψη της πορφυρής καρίνας προσπαθεί να αντιδράσει στην αίσθηση μοναξιάς που αναδύεται από το σκούρο έργο.

• Με παρόμοιο τρόπο στα πελώρια «δένδρα» του ζωγράφου αντικρίζω λιγότερο τη –γνωστή μου- Φύση και περισσότερο τη δύναμη ενός τοπίου απροσδιόριστου, καθώς ο γαλαζοπράσινος ουρανός του βάθους διαπερνά κλαδιά και φύλλα, με την ατσάλινη αναλαμπή του απόμακρου φωτός. Του φωτός που με τόση επιδεξιότητα χειρίζεται ο καλλιτέχνης πάνω στις στατικές φιγούρες και των ταπεινών «σπιτιών» - μιάς σιωπηλής «γειτονιάς» του υποσυνείδητου- σε αιώνιο ανταγωνισμό με τον νυχτερινό ουρανό.

• Ο Γιάννης Σταύρου οπωσδήποτε δεν καταγράφει μία γρήγορη εντύπωση. Εκφράζει περισσότερο τα συναισθήματα ενός ανθρώπου –και το πιστεύω βαθειά αυτό- που στέκεται διορατικός απέναντι στις δυνάμεις που δεν μπορεί να δαμάσει, θεωρώντας ανώφελο να χαιρόμαστε τους πίνακές του μέσα από «αρμονίες» και στερεότυπα αισθητικά τεχνάσματα.

Μάνος Γ. Μπίρης Αρχιτέκτων-Καθηγητής ΕΜΠ (Ιστορία της Αρχιτεκτονικής)

Γενοκτονία Αρμενίων

MSNBC is doing a survey whether the Armenian Genocide should be recognized
or not. As of a few minutes ago the numbers showed Yes 21%, No 79% !

Turks have mobilized a global campaign to shift results towards “No” even though the Armenian Genocide (along with

other many other crimes against humanity) is a historical fact, . Do not let this go unacknowledged and unrecognized.

Please vote ‘ YES ‘ at the below link and send it to everyone you know.

Go to: http://www.msnbc.msn.com/id/21253084

ΕΚΘΕΣΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΥΡΟΥ / 11-30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥ - ΕΚΘΕΣΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ

“Τελευταία Δρομολόγια”

Αίθουσα Τέχνης Άρκτος, Ηροδότου 5, Αθήνα 10674

Διάρκεια: 11-30 Νοεμβρίου 2008

Εγκαίνια: 11 Νοεμβρίου 2008, από τις 7.30 μ.μ.

Την καινούργια του δουλειά παρουσιάζει ο ζωγράφος Γιάννης Σταύρου στην αίθουσα τέχνης «ARKTOS GALLERY», Ηροδότου 5, Κολωνάκι, από 11 μέχρι 30 Νοεμβρίου.

Ο τίτλος της έκθεσης, «Τελευταία Δρομολόγια», ανταποκρίνεται απόλυτα τη θεματολογία και το ύφος των έργων. Τοπιακός κυρίως ζωγράφος ο Γιάννης Σταύρου, ανακαλύπτει και αποκαλύπτει με τις δημιουργίες του τα τελευταία απομεινάρια από σπίτια, καράβια, δάση που σηματοδότησαν ολόκληρη εποχή του ελληνικού περιβάλλοντος και που στη συνέχεια περιμένουν παθητικά και σιωπηλά την εξαφάνιση τους.

«Ζούμε πλέον σε μια Βαβέλ…», λέει ο ίδιος. «Η πολυπολιτισμική άποψη και η εφαρμογή της εξωστρέφειας συνιστά μια δημοκρατική πρόοδο, αλλά δεν παύει νάναι παράλληλα οδοστρωτήρας διαφορών που δεν πρέπει να καταργούνται στο όνομα του πλουραλισμού. Ίση λοιπόν αντιμετώπιση του ταλέντου, της ιδιοφυίας και της πραγματικής αξίας (που κατακτιέται με πολύ κόπο σε όλους τους τομείς της ζωής) με το κακέκτυπο, το ανίκανο, την δήθεν έρευνα, την ατάλαντη φιλοδοξία Το κακό παράγινε, έγινε πλέον καθεστώς, με αποτέλεσμα το καλό έργο να κρύβεται γεμάτο αμφισβητήσεις και παράλογες ενοχές…

Βεβαίως κυνηγώ το ελκυστικό θέμα. Αντικείμενο όμως ήταν και παραμένει η ίδια η ζωγραφική – αυτό είναι η ουσία…Προσπαθώ να κάνω καλύτερη ζωγραφική. Το χρώμα και η όλη ωρίμανση του έργου μου είναι αυτό που αποκλειστικά ψάχνω. Το θέμα είναι η αφορμή. Με οδηγό τη διαίσθηση και την αισθαντικότητα πλησιάζω αυτό που θεωρούμε και θα παραμείνει για πάντα μια χίμαιρα…»

Τα έργα του Γιάννη Σταύρου θα εκτίθενται στην ARKTOS GALLERY από τις 11 έως τις 30 Νοεμβρίου 2008.

Ώρες επισκέψεων

Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο: 10.30 - 14.30

Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 10.30 - 21

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την 11η Νοεμβρίου, ημέρα Τρίτη, από 7.30 μ.μ, στην Αίθουσα Τέχνης «ARKTOS GALLERY», Ηροδότου 5, Κολωνάκι, Αθήνα.

Πληροφορίες: «ARKTOS GALLERY», τηλ 210 7299610, 210 7299620

Γιάννης Σταύρου, τηλ 210 6645664

Ανακαλύψτε την ελληνική ζωγραφική...

Γιάννης Σταύρου, Παλαιό οινοποιείο στην Αττική, λάδι σε καμβά

Μάνος Μπίρης: Η τέχνη του Γιάννη Σταύρου

Ο καθηγητής Μάνος Μπίρης γράφει για την τελευταία δουλειά του Γιάννη Σταύρου, με αφορμή την ερχόμενη έκθεση του καλλιτέχνη στην Αθήνα…

Τη ζωγραφική τέχνη του Γιάννη Σταύρου τη γνώρισα, όπως είναι φυσικό, μέσα από δικούς μου εσωτερικούς κώδικες και επομένως για τη δική μου σχέση με τους πίνακές του μπορώ να έχω γνώμη. Από την αρχή, όπως τους παρατηρώ, έχω την εντύπωση ότι δεν με παρασύρουν μόνον σε μία άμεση αισθητική απόλαυση, που είναι έντονη με την πρώτη ματιά. Ωστόσο, το θέμα (πρωτίστως), το σχήμα, τα χρώματα φαίνονται να μην προτείνουν μία ακριβή σπουδή του «αισθητικού» αλλά, όλα αυτά τα στοιχεία, ή και το καθένα ξεχωριστά, με παρασύρουν σε διακεκριμένες εικαστικές αναμνήσεις, δηλαδή στην ένταση της εικόνας μέσα στη χρονική της στιγμή και προφανώς, σε έναν προσωπικό στοχασμό, που ξεφεύγει από την συμβατική παρουσία του θέματος. Έτσι, στα «βαπόρια» του Σταύρου, περισσότερο δέχομαι μέσα μου το μίγμα της αλμύρας και του σκοταδιού, καθώς η περίεργη λάμψη της πορφυρής καρίνας προσπαθεί να αντιδράσει στην αίσθηση μοναξιάς που αναδύεται από το σκούρο έργο.

Με παρόμοιο τρόπο στα πελώρια «δένδρα» του ζωγράφου αντικρίζω λιγότερο τη –γνωστή μου- Φύση και περισσότερο τη δύναμη ενός τοπίου απροσδιόριστου, καθώς ο γαλαζοπράσινος ουρανός του βάθους διαπερνά κλαδιά και φύλλα, με την ατσάλινη αναλαμπή του απόμακρου φωτός. Του φωτός που με τόση επιδεξιότητα χειρίζεται ο καλλιτέχνης πάνω στις στατικές φιγούρες και των ταπεινών «σπιτιών» - μιάς σιωπηλής «γειτονιάς» του υποσυνείδητου- σε αιώνιο ανταγωνισμό με τον νυχτερινό ουρανό.

Ο Γιάννης Σταύρου οπωσδήποτε δεν καταγράφει μία γρήγορη εντύπωση. Εκφράζει περισσότερο τα συναισθήματα ενός ανθρώπου –και το πιστεύω βαθειά αυτό- που στέκεται διορατικός απέναντι στις δυνάμεις που δεν μπορεί να δαμάσει, θεωρώντας ανώφελο να χαιρόμαστε τους πίνακές του μέσα από «αρμονίες» και στερεότυπα αισθητικά τεχνάσματα.

Μάνος Γ. Μπίρης Αρχιτέκτων-Καθηγητής ΕΜΠ (Ιστορία της Αρχιτεκτονικής)

ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΕΚΚΛΗΣΗ

Dear friends,

Over the next 48 hours, the world’s leading finance ministers are meeting to thrash out our response to the financial crisis. Instead of bailing out reckless financiers again, we need a buy-in that gives us public ownership and strict new regulations to fix this broken system for good! – Put your name here!

Watching the markets freefall, we know this crisis will utterly change our daily lives — we’re not just spectators any more, and we’re seeing something new –- people and governments directly intervening in the chaos that until now was controlled by reckless and greedy financiers.

Today and all weekend, extraordinary choices will be made by the world’s most powerful finance ministers, meeting to decide our response to the financial crisis. Together, we must make sure that governments don’t just use our money to bail out the banks, but claim a share of public ownership in these institutions for our future, and oversight powers to fundamentally fix the wider system.

We’ll deliver our call for a global buy-in package in 36 hours to G7 finance ministers and again to a bigger Global Crisis Summit planned for November — please sign the petition at the link below, and forward this email to everyone you know. The decisions made this week will shape our lives for years to come:

http://www.avaaz.org/en/global_public_rescue

Three weeks ago our petition to regulate global finance was waved by Denmark’s former prime minister as the European Parliament voted.[1] Two weeks ago our US members bombarded Congress with phone calls for a buy-in not a bailout — investing in the banks so they stop choking off capital, while giving the public a share for their money and the power to fix the system — and yesterday, as Britain launched a bold buy-in of its own, word is the United States might finally change course.[2]

Only concerted action by the global community can build a better system, and we can’t leave it to the financiers — so today, we’re launching an emergency campaign calling on leaders for a global public rescue to save all our economies. This is what’s needed — a ‘buy-in’ to financial institutions not a reckless ‘bailout’, massive public investment stimulus to stave off global depression, temporary guarantee of loans/deposits, and strict new regulations to fix this broken system once and for all.[3] It’s a sensible and public-spirited package supported by progressives and expert economists alike — add your name here:

http://www.avaaz.org/en/global_public_rescue

Leading economists now agree that citizens and our governments are the only force powerful enough to solve this crisis — only the public can mobilise the investment and oversight needed to fix the financiers’ failings, get the economy moving and revive things on a sounder basis. The Great Depression of the 1930s teaches us that we cannot address this crisis with each acting alone — only by acting together can countries head off disaster.

How we respond to this crisis will shape our lives for years to come. We’re still a long way from tackling the fundamental problems of the global economy, but the tide is moving in our direction. So let’s take control of our future in the interests of people not financiers, and raise a worldwide voice across borders for a global public rescue. 3.4 million of us in every nation of the world will get this email — that’s a start. Click below to sign, forward this email to all your friends and family, and let’s raise a voice our leaders can’t ignore:

http://www.avaaz.org/en/global_public_rescue

With hope and determination,

Paul, Ricken, Graziela, Pascal, Veronique, Iain, Brett, Milena and the whole Avaaz team

PS Congratulations to all those who supported our phone and email campaign on Europe’s climate and energy package this week — it was a stunning victory, we won 95% of what we wanted and our sources say we made a big difference. More soon!

Sources:

1. Winning the vote on financial oversight and regulation in the European Parliament with Denmark’s Poul Rasmussen:
http://www.pes.org/content/view/1401/1700098

Rasmussen’s Parliament speech:
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20080922+ITEMS+DOC+XML+V0//EN#creitem19

2. New York Times and NYU economist Paul Krugman on the UK plan and US shift:
http://krugman.blogs.nytimes.com/2008/10/09/doing-the-right-thing/

“This would essentially be the plan supported by most economists”:
http://calculatedrisk.blogspot.com/2008/10/ny-times-recapitalization-plan-being.html

3. 18 leading economists from across the political spectrum and around the world — “Rescuing our jobs and savings: what G7/G8 leaders can do”:
http://voxeu.org/index.php?q=node/2340

Τα μυστήρια της Φύσης...*

Τα μυστήρια της Φύσης, το φαρμακείο του Θεού και η υγιεινή διατροφή…

Μια φέτα καρότο μοιάζει πολύ με το ανθρώπινο μάτι - είναι σαν να
βλέπουμε την κόρη, την ίριδα και τις ακτινοειδείς ραβδώσεις του
ματιού! ΝΑΙ η επιστήμη επιβεβαιώνει ότι τα καρότα προωθούν τη ροή
αίματος στο μάτι και ενισχύουν τη λειτουργία του…

Η τομάτα είναι κόκκινη και έχει τέσσερις κοιλότητες ή κοιλίες. Και η
καρδία είναι κόκκινη και έχει και αυτή τέσσερις κοιλίες. Η
επιστημονική έρευνα δείχνει ότι η τομάτα είναι καταπληκτική τροφή για την καρδιά και το αίμα.

Τα σταφύλια σχηματίζουν τσαμπί που έχει το σχήμα της καρδιάς. Η κάθε ρόγα μοιάζει με αιμοσφαίριο και έχει αποδειχτεί ότι τα σταφύλια είναι καταπληκτική τροφή προς υποστήριξη και ενίσχυση της λειτουργίας της καρδιάς, που εκτός τούτου εμπλουτίζει και ισχυροποιεί το αίμα.

Το καρύδι μοιάζει με μικροσκοπικό εγκέφαλο με δύο ημισφαίρια και
παρεγκεφαλίδες. Ακόμα και οι πτυχώσεις του καρυδιού του προσδίδουν την όψη του νεόφλοιου του εγκεφάλου. Γνωρίζουμε ότι τα καρύδια υποστηρίζουν την ανάπτυξη των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο.

Τα κοινά κόκκινα φασόλια μοιάζουν πολύ με τα ανθρώπινα νεφρά και όντως υποστηρίζουν στο κατακόρυφο τη λειτουγία τους..

Το σέλινο, το μποκ τσόι και το ρεβέντι μοιάζουν με κόκκαλα. Αυτές οι τροφές συντελούν στην ανάπτυξη δυνατών οστών. Τα οστά μας
αποτελούνται κατά 23% από νάτριο. Αν δεν παίρνουμε αρκετό νάτριο με την τροφή μας, τότε το σώμα μας το αφαιρεί από τα κόκκαλα, με αποτέλεσμα αυτά να αποδυναμώνονται. Οι παρά πάνω τροφές ενιχύουν επομένως τη σκελετική μας δομή, όπως υποδηλώνει εξάλλου το σχήμα τους.

Η μελιτζάνα, τα αβοκάντο, τα αχλάδια ενισχύουν την υγεία και τη
λειτουγία της μήτρας, καθώς και του τραχήλου της μήτρας - ενδιαφέρον δε παρουσιάζει το γεγονός ότι το σχήμα τους θυμίζει πολύ αυτό το γυναικείο όργανο. Σήμερα, η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει ότι η κατανάλωση ενός αβοκάντο την εβδομάδα συντελεί στην εξισορρόπηση των ορμονών μιας γυναίκας και ότι τη βοηθάει να χάσει το βάρος που έχει πάρει μετά από γέννα και ότι την προστατεύει από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει δε το γεγονός ότι το άνθος του αβοκάντο χρειάζεται ακριβώς 9 μήνες για να αναπτυχθεί σε ώριμο φρούτο. Στα πιο πάνω λαχανικά και φρούτα υπάρχουν πάνω από 14.000!!! φωτολυτικές θρεπτικές ουσίες (η σύγχρονη επιστήμη έχει μελετήσει ΜΟΛΙΣ 141 από αυτές).

Τα σύκα είναι γεμάτα σπόρια και αναπτύσσονται ανά δύο. Τα σύκα
αυξάνουν την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων και έτσι βοηθούν στην καταπολέμηση της στειρότητας στους άντρες.

Η γλυκοπατάτα μοιάζει πολύ με το πάγκρεας και ενισχύει τη λειτουργία του παγκρέατος προσφέροντας ανεκτίμητη βοήθεια στους διαβητικούς με το να σταθεροποιεί το γλυκαιμικό δείκτη.

Οι ελιές ενισχύουν την υγεία και τη λειτουργία των ωοθηκών.

Τα γκρέιπφρουτ, τα πορτοκάλια και άλλα εσπεριδοειδή έχουν εκπληκτική ομοιότητα με τους μαστικούς αδένες γυναικών και όντως βοηθούν να παραμένουν τα στήθη των γυναικών υγιή και διευκολύνουν τη ροή του λέμφους εντός του λεμφικού συστήματός τους..

Τα κρεμμύδια έχουν το σχήμα κυττάρου. Η επιστημονική έρευνα έχει
αποδείξει ότι τα κρεμμύδια βοηθούν τα κύτταρα να απαλλαγούν από
τοξίνες. Επίσης, όταν τα κόβουμε, παράγουν δάκρυα, καθαρίζοντας
επιθηλιακά κύτταρα του ματιού.

___________________________________________

* από τη Λιάνα

THE PRINCIPLE OF EMPTINESS *

Have you got the habit of hoarding useless objects, thinking that one day, who knows when, you may need them ?

Have you got the habit of accumulating money , and not spending it because you think that in the future you may be in want of it?

Have you got the habit of storing clothes, shoes, furniture, utensils and other home supplies that you haven’t used already for some time?

And inside yourself…? Have you got the habit to keep reproaches, resentment, sadness, fears and more?

Don’t do it! You are going against your prosperity!

It is necessary to make room, to leave an empty space in order to allow new things to arrive to your life.

It is necessary that you get rid of all the useless things that are in you and in your life, in order to prosperity to arrive.

The force of this emptiness is one that will absorb and attract all that you wish.

As long as you are, materially or emotionally, holding old and useless feelings, you won’t have room for new opportunities

Goods must circulate….

Clean your drawers, the wardrobes, the workshop, the garage…

Give away what you don’t use any longer…

The attitude of keeping a heap of useless stuff ties your life down.

It’s not the objects you keep that stagnate your life…

but rather the attitude of keeping…

When we keep in store, we consider the possibility of wanting, of penury..

we believe that tomorrow it may lack, and that we won’t be able to fulfil those necessities..

With that idea, you are sending two messages to your brain and to your life:

That you don’t trust tomorrow…

and you think that the new and the better are not for you,

For this reason you cheer y.s. up by storing old and useless stuff.

Get rid of what lost its colour and brightness…

Let the new enter your home and yourself

_________________________________

Από τη φίλη Λιάνα με αγάπη

* Αποσπάσματα από την Παρουσίαση με τίτλο PRINCIPLE OF EMPTINESS. Φωτογραφίες Gregory Colbert, κείμενα Joseph Newton.

Παγκόσμια οικονομική κρίση - υπογράψτε την έκκληση

Η οργάνωση AVAAZ.org μας έστειλε το παρακάτω κείμενο για την παγκόσμια οικονομική κρίση και κάνει έκκληση προς τους πολίτες όλου του κόσμου...

Avaaz.org - The World in Action

The global financial crisis now threatens us all -- it's time for citizens everywhere to call for stronger rules to stop the financiers’ folly:

On Monday Lehman Brothers, one of the world's biggest investment banks, went bust with debts of $613 billion, and other institutions and markets are plunging. Many are calling this the worst moment since the Crash of 1929 -- the global financial crisis is at the tipping point, and citizens everywhere must raise our voice for action in the public interest.[1] Our jobs, savings, pensions and public services are in danger because of the financiers' folly -- now the snowballing crisis risks triggering a global recession, hurting the poor most and drowning out all the other issues we care about.

Trillions of public money are being staked to stop a global meltdown, but no-one’s addressed the basic causes yet -- so we’re launching an urgent campaign for regulation to stop the financiers’ risky practices, which have saddled the world with unsustainable levels of debt and risk.[2] A former prime minister has promised to help deliver our call to European leaders next week, we’ll bring it to US Congress and the next president too -- but we need a massive outcry to get them moving -- so please follow the link below now to sign the petition, then forward it widely to friends and family:

http://www.avaaz.org/en/global_finance_action

Global financial markets sometimes seem untameable -- but the rules that govern them are full of simple flaws and loopholes, and if we seize this moment and act together we can fix them. Cut free by deregulation and driven by greed, the financiers built up huge debts and risks without proper oversight, seeking short-term returns from tax dodges and engineering spaghetti-like financial complexity. Left without decent rules, they thought they could make up their own, and the profits rolled in for a wealthy few -- then it all came tumbling down, with the rest of us left to pay the price for the failure of their dangerous games. Even champions of the free market are now calling for better regulation.[3]

We're finding powerful allies flocking to the cause, like former Danish Prime Minister Poul Rasmussen who's pledged to take our campaign to fellow European politicians at a key vote on proposals for global financial reform next Tuesday, saying "By taking action on this issue, Avaaz members can show European and world leaders the strength of public support for more transparency and better regulation. Reform of our financial markets is a vital step towards a fairer globalisation -- and your voice can help to make it happen."[4]

Last week the US effectively nationalised its biggest mortgage providers, Fannie Mae and Freddie Mac; last night, it did the same to the world's biggest insurance company, AIG. Still the crisis rolls on. Adjustments are inevitable, but if we fail to address the fundamental causes of the financial crisis global recession will be deep and long, and future disasters even bigger. For too long we've left global finance alone because it seemed too complicated for ordinary mortals to get a grip on; but it turns out that common sense and public scrutiny were needed after all.

These markets touch the life and heart of every one of us, from the shop-floor worker to the chief executive, the woman giving birth in hospital to the pensioner facing a penniless old age. Society doesn't end where the market begins -- and with leaders apparently paralysed, our voices are urgently needed to help set a course beyond this crisis. So sign the emergency campaign today at this link, and forward this message to family and friends who might be affected too:

http://www.avaaz.org/en/global_finance_action

With hope and determination,

Paul, Graziela, Ricken, Ben, Iain, Veronique, Brett, Pascal, Milena and the whole Avaaz team

Sources:

Reuters: "Lehman fallout threatens global recession"
http://www.reuters.com/article/idUSN1550153420080915

For a detailed and authoritative explanation of the debt explosion and the dangers of complexity, see the Annual Report of the Bank for International Settlements (30 June 2008), particularly the introduction and conclusion:
http://www.bis.org/publ/arpdf/ar2008e.htm

Financial Times: "The end of lightly regulated finance", Martin Wolf, 6 May 2008.
http://blogs.ft.com/wolfforum/2008/09/the-end-of-lightly-regulated-finance-has-come-far-closer/
"Seven habits finance regulators must acquire", 6 May 2008.
http://www.ft.com/cms/s/0/52bf0f4a-1b8b-11dd-9e58-0000779fd2ac.html
"Six principles for a new regulatory order", Lawrence Summers (former US Treasury Secretary), 2 June 2008
http://www.ft.com/cms/s/0/52bf0f4a-1b8b-11dd-9e58-0000779fd2ac.html

Avaaz met with Poul Rasmussen and other European and American progressives yesterday to coordinate our efforts. Among the key proposals are "capital requirements" (holding sufficient funds to back loans or debts) and "transparency" (telling regulators, investors and the public what you own and what you owe). For more background, see this interview:
http://www.euractiv.com/en/financial-services/interview-real-step-regulate-hedge-funds/article-175450

Also: "Financial markets can not govern us", letter from Poul Nyrup Rasmussen and other former European presidents, prime ministers and finance ministers to European Commission President Jose Manuel Barroso, 19 May 2008:
http://www.telegraph.co.uk/money/graphics/2008/05/22/cneu122.pdf

Πρόσθετες xρήσιμες πληροφορίες για το πείραμα στο CERN

Με ενθουσιασμό οι επιστήμονες είδαν την πρώτη δέσμη σωματιδίων να εκτοξεύεται με επιτυχία στον επιταχυντή στις 10.28, όπου συνολικά σε καθημερινή βάση θα προκαλούνται περίπου ένα δισεκατομμύριο συγκρούσεις μικροσκοπικών σωματιδίων ανά δευτερόλεπτο και θα δημιουργούνται θερμοκρασίες 100.000 φορές υψηλότερες από αυτή του πυρήνα του Ήλιου.

Σημαντικές πληροφορίες για το πείραμα του αιώνα μας δίνει η ιστοσελίδα της αξιόλογης τηλεοπτικής εκπομπής ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ της ΕΤ3.

Εξ' άλλου οι «Ανιχνεύσεις» θα ασχοληθούν σήμερα, Τετάρτη το βράδυ, 10 Σεπτεμβρίου με αυτό το ιστορικό επιστημονικό γεγονός.
Σας συστήνουμε να μην χάσετε την μετάδοση!

Σήμερα το μεγαλύτερο πείραμα της επιστήμης στο CERN

Αναδημοσιεύουμε το σχετικό άρθρο, με τίτλο "Φως στη δημιουργία του κόσμου", από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων:

Αρχισε το μεγαλύτερο πείραμα στον κόσμο, κάτω από το γαλλο-ελβετικά σύνορα, όπου οι επιστήμονες έθεσαν σε λειτουργία τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), μήκους 27 χλμ, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Έρευνας Στοιχειωδών Σωματιδίων (CERN), που προσδοκάται ότι θα ρίξει φως στις συνθήκες γέννησης του σύμπαντος (αν αυτό όντως γεννήθηκε κάποτε!) και θα επιτρέψει την ανακάλυψη νέων σωματιδίων της ύλης.

Και - παρεμπιπτόντως - αναμένεται να διαψεύσει τις φοβίες πολλών ότι θα φέρει το τέλος του κόσμου μέσα από την μαύρη τρύπα που μπορεί να δημιουργήσει. Πάντως, καλού-κακού, αν δεν έχετε επείγουσα δουλειά στη Γενεύη, μπορείτε να μείνετε σπίτι σας!

Ο Ρόμπερτ Αϊμάρ, ο Γάλλος φυσικός που είναι γενικός διευθυντής του CERN εδώ και πέντε χρόνια, πρόβλεψε ότι οι ανακαλύψεις που θα προκύψουν από το ιστορικό πείραμα, θα πυροδοτήσουν μελλοντικά σημαντικές εξελίξεις σε πολλούς τομείς της κοινωνίας. Οι επιστήμονες ανά τον κόσμο περιμένουν με αγωνία να δουν πράγματα που δεν ξέρουν αν υπάρχουν στη φύση (π.χ. άλλες διαστάσεις) ή έστω να επιβεβαιώσουν κεντρικές θεωρίες της φυσικής και της κοσμολογίας, για παράδειγμα ότι υπάρχει το σωματίδιο "μποζόνιο του Χιγκς", που υποτίθεται ότι έδωσε μάζα στην ύλη, ή ότι όντως υπάρχουν η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια. Ή, πάλι, το πείραμα μπορεί να ανατρέψει τις καθιερωμένες θεωρίες και το βασικό κοσμολογικό μοντέλο των φυσικών.

Το πείραμα ουσιαστικά θα επιχειρήσει να αναπαράγει τις συνθήκες που επικρατούσαν ένα απειροστό κλάσμα του δευτερολέπτου μετά το αρχικό "Μπινγκ Μπανγκ", το οποίο, πριν περίπου 13,7 δισ. χρόνια, άρχισε σταδιακά να δημιουργεί τα αστέρια, τους πλανήτες και τη Γη. Όχι άδικα, μερικοί παρομοιάζουν το πείραμα με την "Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων". Η έξαψη ειδικών και μη είναι τόσο διάχυτη, που ένα βίντεο-κλιπ με μουσική ραπ σχετικά με το Μεγάλο Επιταχυντή, το οποίο δημιούργησε Αμερικανίδα φοιτήτρια, έγινε τεράστια επιτυχία στο YouTube.

Κι αν τελικά οι επιστήμονες "παίζουν" με δυνάμεις που τους ξεπερνούν; Αν το πείραμα, άθελά τους φυσικά, καταλήξει να δημιουργήσει μια μαύρη τρύπα που θα καταπιεί το CERN, τη Γενεύη και -γιατί όχι- όλη τη Γη μας; Αν παραχθούν κβαντικά "παροδοξόνια" και όλη η ύλη της Γης μετατραπεί σε "παράδοξη ύλη"; Μήπως το πείραμα ανοίξει το δρόμο για όντα από κάποιο άλλο σύμπαν να επιτεθούν στον πλανήτη μας μέσα από μια "σκουληκότρυπα" στο χωροχρόνο;

Εδώ και χρόνια έχουν ακουστεί τέτοιοι φόβοι - άλλοτε με επιστημονική χροιά και άλλοτε απλώς συνωμοσιολογική. Τις τελευταίες μέρες το CERN έχει κατακλυστεί από γράμματα και ηλεκτρονικά μηνύματα που εκφράζουν παρόμοιες ανησυχίες (δεν είναι σίγουρα άσχετο ότι το CERN πρωταγωνιστούσε αρνητικά στο συνωμοσιολογικό μπεστ-σέλερ "Ιλουμινάτοι" του Νταν Μπράουν).

Οι σκεπτικιστές (με επικεφαλής την ομάδα πολιτών και επιστημόνων LCH Kritiks από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία) έφθασαν μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προσπαθώντας -μέχρι στιγμής ανεπιτυχώς- να σταματήσουν το πείραμα, υποστηρίζοντας ότι σε μια περίοδο τεσσάρων ετών οι μαύρες τρύπες λόγω του πειράματος θα αυξηθούν εκθετικά και θα "καταβροχθίσουν" τον πλανήτη εκ των έσω.

Το CERN, για μια ακόμη φορά (μετά την αρχική έκθεση ασφαλείας, που το 2003 έδωσε το "πράσινο φως" για να αρχίσει η κατασκευή του Επιταχυντή), φρόντισε να δώσει προ ημερών στη δημοσιότητα τη νέα έκθεση ασφαλείας δικών του επιστημόνων και συναδέλφων τους από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, που απορρίπτει τις παραπάνω "τρομοκρατικές" εκδοχές, τονίζοντας ότι "ο Επιταχυντής είναι ασφαλής" και ότι "οι εικασίες περί κινδύνων είναι σκέτη μυθοπλασία". Σύμφωνα με την έκθεση του CERN, "η φύση έχει ήδη πραγματοποιήσει το ισοδύναμο εκατοντάδων χιλιάδων πειραμάτων στη Γη - και ο πλανήτης μας υπάρχει ακόμα".

Από την άλλη, η αναφορά αξιολόγησης ασφαλείας του πειράματος (με την οποία συμφωνεί το Ινστιτούτο Φυσικής του Λονδίνου), διαπίστωσε ότι ακόμα και αν δημιουργηθούν μαύρες τρύπες (κάτι που οι φυσικοί δεν αποκλείουν, αντίθετα προσδοκούν με αγωνία), θα είναι μικροσκοπικές και θα διαλυθούν σχεδόν αμέσως λόγω ανεπαρκούς ενέργειας, ενώ παράλληλα απέκλεισε την πιθανότητα να δημιουργηθούν τα επίφοβα -και υποθετικά- σωματίδια "παραδοξόνια".

Αν δεν πείθεστε, κρατείστε την ανάσα σας, όταν σήμερα οι πρώτες ακτίνες σωματιδίων θα κάνουν το γύρο του τούνελ του Επιταχυντή. Αν όλα πάνε καλά, οι συγκρούσεις σωματιδίων από αντίθετες κατευθύνσεις θα αρχίσουν τις επόμενες εβδομάδες (αρχικά με χαμηλή ένταση, που σταδιακά θα μεγαλώνει, ώσπου τα συγκρουόμενα πρωτόνια θα αγγίξουν την ταχύτητα του φωτός). Αν, πάλι, τα πράγματα δεν πάνε καλά, ραντεβού κάπου αλλού στο χωροχρόνο...

ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΟ CERN (οι παρακάτω ιστοσελίδες δημσιεύτηκαν σε άρθρο του Γιώργου Κιούση στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 9-9-2008):

http://www.cern.ch/Public Η επίσημη ιστοσελίδα του CERN

http://cms.cern.ch/ Η εκλαϊκευτική ιστοσελίδα του πειράματος CMS

http://atlas.ch/ Η εκλαϊκευτική ιστοσελίδα του πειράματος ATLAS

http://www.cerncourier.com Το περιοδικό του CERN

http://outreach.web.cern.ch/outreach/ Η επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ομάδας Εκλαΐκευσης Φυσικής Σωματιδίων (European Particle Physics Outreach Group, EPPOG)

http://particleadventure.org/ Η ιστοσελίδα της «Περιπέτειας των σωματιδίων»

http://cdsweb.cern.ch/ Η βάση δεδομένων του CERN για φωτογραφίες,video, άρθρα και γενικά multimedia

http://www-ed.fnal.gov/projects/quarknet/ Η επίσημη ιστοσελίδα του αμερικανικού QuarkNet που απευθύνεται σε μαθητές και καθηγητές σχολείων

http://www.youtube.com/watch?v=_fJ6PMfnz2E&feature=related

http://www.uslhc.us/blogs

http://www.cern.ch/lhc-first-beam

http://www.physics.ntua.gr/POPPHYS

Άρθρο του προέδρου της Ρωσίας στους Financial Times

Paul Gauguin, "Από πού ερχόμαστε; ποιοί είμαστε; πού πηγαίνουμε; "

Ντμίτρι Μεντβιέντεφ (προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας)

Την Τρίτη η Ρωσία αναγνώρισε την ανεξαρτησία των περιοχών της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας.

Δεν ήταν μία κίνηση που έγινε με ελαφριά καρδία, ή χωρίς να εξεταστούν πλήρως οι επιπτώσεις. Αλλά, όλα τα δυνατά αποτελέσματα έπρεπε να ζυγιστούν απέναντι σε μία σοβαρή κατανόηση της κατάστασης - με δεδομένη την ιστορία των λαών της Αμπχαζίας και της Οσετίας, που ήδη έχουν εκφράσει ελεύθερα την επιθυμία τους για ανεξαρτησία, τα τραγικά γεγονότα των περασμένων εβδομάδων και τα διεθνή προηγούμενα ανάλογων κινήσεων. Δεν έχουν όλα τα έθνη στον κόσμο δική τους κρατική υπόσταση. Μερικά συνυπάρχουν ευτυχισμένα μέσα σε σύνορα που μοιράζονται με άλλα έθνη.

Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι ένα παράδειγμα γενικής αρμονικής συνύπαρξης από πολλές δεκάδες έθνη και εθνότητες. Μερικά έθνη όμως το βρίσκουν αδύνατο να ζήσουν υπό την καθοδήγηση κάποιων άλλων. Οι σχέσεις ανάμεσα σε έθνη που ζουν κάτω από «κοινή στέγη» θα πρέπει να χειρίζονται με την μέγιστη δυνατή ευαισθησία. Μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, η Ρωσία θα έπρεπε να συμφιλιωθεί με την ιδέα της «απώλειας» 14 πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, που κατέστησαν ανεξάρτητα κράτη. Με αυτό τον τρόπο περίπου 25 εκατομμύρια Ρώσοι απομονώθηκαν σε χώρες που δεν τους ανήκαν. Μερικά από αυτά τα κράτη φάνηκαν ανίκανα να δείξουν στις μειονότητές τους τον απαιτούμενο σεβασμό.

Η Γεωργία, αφαίρεσε αμέσως από τις αυτόνομες περιοχές της Αμπχαζία και Νότια Οσετία την αυτονομία τους. Μπορείτε να φανταστείτε πως αισθάνθηκαν οι Αμπχάζιοι όταν είδαν την κυβέρνηση της Τιφλίδας να διατάζει το κλείσιμο του Πανεπιστημίου στο Σοχούμι, με την δικαιολογία πως «δεν είχαν τη σωστή ιστορία και δεν μιλούσαν τη σωστή γλώσσα, τι τους χρειαζόταν το Πανεπιστήμιο; Η Γεωργία, που μόλις είχε αποκτήσει την ανεξαρτησία της άρχισε έναν εγκληματικό πόλεμο εναντίον των εθνοτήτων της, υποχρεώνοντας χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις κατοικίες τους. Δημιούργησε εκρηκτικούς θυλάκους, στην εξώπορτα της Ρωσίας, με ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις να χρειάζεται να επέμβουν για να αποτρέψουν εκρήξεις.

Αλλά οι δυτικές δυνάμεις, αγνοώντας πόσο περίπλοκη ήταν η κατάσταση, άθελα ή ηθελημένα, υποδαύλιζαν τις ελπίδες των Νότιο-Οσετών και των Αμπχάζιων για ελευθερία. Από την άλλη εναγκαλίζονταν τον πρόεδρο της Γεωργίας Μιχέιλ Σαακασβίλι, του οποίου η πρώτη κίνηση ήταν να συντρίψει το κίνημα αυτονομίας μια άλλης περιοχής της Αντζαρίας, μη κρύβοντας τις προθέσεις του να συνεχίσει με τους Οσετούς και τους Αμπχάζιους. Στο μεταξύ, αγνοώντας τις προειδοποιήσεις της Ρωσίας, οι δυτικές χώρες έσπευδαν να αναγνωρίσουν την παράνομη ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου από την Σερβία.

Επισημάναμε επανειλημμένα μετά από αυτό, ότι θα ήταν αδύνατο να πείσουμε τους Αμπχάζιους και τους Οσετούς, (αλλά και δεκάδες εθνότητες στον κόσμο), πως ό,τι ήταν καλό για τους Αλβανούς Κοσοβάρους, δεν ήταν καλό γι’ αυτούς. Στις διεθνείς σχέσεις, δεν μπορείς να έχεις έναν κανόνα για μερικούς και έναν άλλο για κάποιους άλλους. Βλέποντας τα προειδοποιητικά σήματα, πιεστικά προσπαθήσαμε να πείσουμε τους Γεωργιανούς να υπογράψουν μία συμφωνία ότι δεν θα χρησιμοποιήσουν βία εναντίον των Οσετών και Αμπχάζιων. Ο κ. Σαακασβίλι αρνήθηκε. Τη νύχτα της 7ης προς 8η Αυγούστου καταλάβαμε το γιατί. Μόνο ένας τρελός θα αναλάμβανε τέτοιο ρίσκο.

Πως πίστεψε ότι η Ρωσία θα παρέμενε θεατής καθώς εκείνος εκτόξευε γενική επίθεση εναντίον της κοιμωμένης πόλης Τσχινβάλι δολοφονώντας εκατοντάδες ειρηνικούς πολίτες, οι πιο πολλοί από αυτούς Ρώσοι υπήκοοι. Πίστευε ότι η Ρωσία θα παρέβλεπε το γεγονός ότι τα «ειρηνευτικά στρατεύματά του» πυροβολούσαν εναντίον των Ρώσων συντρόφων τους, μαζί με τους οποίους υποτίθεται πως ήταν επιφορτισμένοι να εμποδίσουν την δημιουργία αναταραχής στη Νότια Οσετία; Η Ρωσία δεν είχε άλλη επιλογή από το να συντρίψει την επίθεση για να σώσει ζωές. Δεν επρόκειτο για έναν πόλεμο της επιλογής μας. Δεν έχουμε βλέψεις στα εδάφη της Γεωργίας.

Τα στρατεύματά μας εισήλθαν στη Γεωργία, για να καταστρέψουν στρατιωτικές βάσεις ορμητήρια για τις επιθέσεις που έγιναν και κατόπιν αποχώρησαν. Αποκαταστήσαμε την ειρήνη, αλλά δεν μπορέσαμε να σιγάσουμε τους φόβους και τις ανησυχίες των Νοτιο-Οσετών και Αμπχάζιων – όταν μάλιστα ο κ. Σαακασβίλι εξακολουθούσε (με την υποστήριξη των ΗΠΑ και μερικών άλλων χωρών μελών του ΝΑΤΟ) να αναφέρεται στον επανεξοπλισμό των δυνάμεών του για την επανάκτηση των «εδαφών της Γεωργίας».

Έτσι οι πρόεδροι των δύο δημοκρατιών, έκαναν έκκληση στη Ρωσία να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία τους. Η εξαιρετικά δύσκολη απόφαση έπεσε στους ώμους μου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη έχει εκφρασθεί ελεύθερα, η άποψη των λαών της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας και βασισμένος στις αρχές του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και άλλων εγγράφων του Διεθνούς νόμου, υπέγραψα το διάταγμα με το οποίο η Ρωσική Ομοσπονδία αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας.

Ειλικρινά ελπίζω ότι ο λαός της Γεωργίας για τον οποίο αισθανόμαστε ιστορική φιλία και συμπάθεια, μια ημέρα θα έχει τους ηγέτες εκείνους που του αξίζουν, οι οποίοι θα φροντίζουν για το καλό της χώρας τους και που θα δημιουργήσουν σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού με όλους του λαούς στον Καύκασο. Η Ρωσία είναι έτοιμη να υποστηρίξει στην επίτευξη αυτού του στόχου.

________________________________________________________

Αναδημοσίευση από την ηλεκτονική εφημερίδα ΣΤΥΧ

10 χρόνια από τον θάνατο του Παναγιώτη Κονδύλη

Μιχάλης Οικονόμου, Τοπίο

Με αφορμή τα δέκα χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου στοχαστή, αναδημοσιεύουμε το εξαιρετικό το άρθρο του Κώστα Κουτσουρέλη:

Δέκα χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου φιλόσοφου Παναγιώτη Κονδύλη

Του Κωστα Κουτσουρελη*, Η Καθημερινή, 20/07/2008

«Το βιβλίο αυτό είναι ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Ενας συγγραφέας ξεκινάει να τα βάλει με τη Δύση και στο πέρασμά του δεν αφήνει λίθο επί λίθου». Μ’ αυτές τις φράσεις υποδεχόταν στα 1984 η εφημερίδα «Φρανκφούρτερ Ρουντσάου» το «Ισχύς και Απόφαση» του Παναγιώτη Κονδύλη.

Το «Ισχύς και Απόφαση» είναι πράγματι ένα βιβλίο ριζοτομικό, ριζοσπαστικό – με την αρχική σημασία αυτής της λέξης, που από την πολυχρησία έχει καταντήσει σήμερα ανυπόληπτη. «Μικρό σε έκταση, αλλά μεγάλο σε περιεχόμενο», όπως το αποκάλεσε ένας άλλος Γερμανός κριτικός, είναι το νοερό κέντρο γύρω από το οποίο δορυφορεί όλη η κονδύλεια σκέψη, ένα κατόρθωμα καθολικής εποπτείας της ευρωπαϊκής ιστορίας των ιδεών και ακόμη ένα τόλμημα αβυσσαλέας φιλοδοξίας. Ο σχηματισμός και η αποκρυστάλλωση των κοσμοεικόνων και των ιδεολογιών· η χρήση και η χρησιμότητα των δεοντικών επιταγών και της κανονιστικής σκέψης· οι διαρκείς μεταμφιέσεις του ορμέμφυτου της αυτοσυντήρησης κάτω από την προσωπίδα των υψηλών ιδεών· η αποκαθήλωση του ίδιου του «Πνεύματος» ως μηχανισμού μετάφρασης των γυμνών αξιώσεων της ισχύος στην άυλη γλώσσα των συμβόλων και των εννοιών: αυτά είναι, με δυο λόγια, τα θέματά του.

• Αθήνα - Χαϊδελβέργη

Οταν στις αρχές της δεκαετίας του ’70 ο Παναγιώτης Κονδύλης εγκαταλείπει την Ελλάδα για να εγκατασταθεί στη Γερμανία, είναι ήδη κάτι περισσότερο από ένας νέος αξιοπρόσεκτος συγγραφέας. Φοιτητής ακόμη στην Αθήνα είχε στρατευθεί στην υπόθεση της κομμουνιστικής Αριστεράς. Γρήγορα όμως θα της στρέψει την πλάτη, χωρίς διόλου να αποπειραθεί να την αντικαταστήσει με ένα άλλο ιδεολόγημα. «Οταν έκοψα τα ναρκωτικά, το έκανα οριστικά», θα πει πολλά χρόνια αργότερα. Παρ’ όλ’ αυτά, η στράτευση και ο αγώνας, ως υπαρξιακά βιώματα, θα σταθούν καθοριστικά για την μετέπειτα εξέλιξή του. Ο αναγνώστης μπορεί να το διαισθανθεί στον δριμύ πολεμικό, τον σχεδόν εριστικό τόνο των κειμένων του. Αλλά και στις βασικές φιλοσοφικές του θέσεις. Οι ιδέες είναι όπλα, θα γράψει, όλη η σκέψη είναι από τη φύση της πολεμική.

Το διάστημα 1970 - 1978 θα παρουσιάσει μια μεγάλη σειρά μεταφράσεων από τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα ιταλικά. Δεκαέξι συνολικά τόμοι με κείμενα συγγραφέων όπως ο Μαξ Χορκχάιμερ, ο Αρνολντ Χάουζερ, ο Ερνστ Κασσίρερ, ο Νικολό Μακιαβέλλι. Εκείνη η δίτομη έκδοση των «Εργων» του Φλωρεντινού περιλαμβάνει και το πρώτο σημαντικό δημοσίευμα του νεαρού Κονδύλη (1971 - 72), ένα εισαγωγικό δοκίμιο διακοσίων σχεδόν σελίδων.

Το 1977 υποστηρίζει στη Χαϊδελβέργη τη διατριβή του επί διδακτορία. Θέμα της η «Γένεση της διαλεκτικής» στο πρώιμο έργο των Χαίλντερλιν, Χέγκελ και Σέλλινγκ. Από τη διατριβή αυτή θα προκύψουν τα δύο πρώτα ογκώδη βιβλία του Κονδύλη. Ο ομότιτλος τόμος (1979) και ο «Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός» (1981). Αυτός ο δεύτερος θα χαρακτηριστεί έργο μνημειώδες και παραμένει ώς σήμερα το βασικό έργο αναφοράς για τον Διαφωτισμό στη γερμανόφωνη βιβλιογραφία. Τα βιβλία που θα ακολουθήσουν για την «Κριτική της Μεταφυσικής» (1983), τον «Συντηρητισμό» (1986), την «Θεωρία του Πολέμου» (1988), την «Παρακμή του αστικού τρόπου ζωής» (1991) θα συμπληρώσουν την εικόνα του Κονδύλη ως συστηματικού στοχαστή και ιστορικού των ιδεών. Κάποια από αυτά θα πυροδοτήσουν εκτεταμένες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις.

• Συγγραφέας με ύφος

Ο Κονδύλης υπήρξε συγγραφέας με όλη τη σημασία της λέξης. Αγαπούσε την πυκνή διατύπωση, τις σχοινοτενείς παραγράφους που καλύπτουν σελίδες ολόκληρες, τον υποτακτικό λόγο με τις πυραμιδωτές δευτερεύουσες προτάσεις – αλλά και τους κοφτούς αφορισμούς, και τις δραματικές κορυφώσεις. Ο αγώνας του ήταν πάντα με το λίπος των λέξεων. Εβρισκε στη σύνταξη της γερμανικής γλώσσας κάτι από την ευπλασία της θουκυδίδειας διατύπωσης.

Γενικά, τα πρότυπά του ήταν κλασικά, αρχαία ελληνικά. Απεχθανόταν σφόδρα τα «κινέζικα» της μετανεωτερίζουσας θεωρητικολογίας, αυτό το επιστημονίζον ζαργκόν που απεδαφίζει τη σκέψη από τα πράγματα.

Παρά ταύτα, το γράψιμό του δεν είναι εύκολο. Ο απίστευτος όγκος του υλικού που διεξέρχεται, απαιτεί από τον αναγνώστη διαρκή εγρήγορση και πειθαρχία. Προσιτότερα είναι τα μικρότερά του δοκίμια, εκείνα που έγραψε προλογίζοντας έργα του Λίχτενμπεργκ ή του Τσέζαρε Παβέζε λ.χ., και που με τον προσωπικό τους τόνο κάποτε ξαφνιάζουν τον αναγνώστη. Οι συνεντεύξεις του που συγκεντρώθηκαν στο «Αόρατο χρονολόγιο της σκέψης» (1998) είναι για τον αμύητο που ενδιαφέρεται να τον προσεγγίσει, η καταλληλότερη ίσως εισαγωγή στη σκέψη του. Η πρόσφορά του στα εκδοτικά μας πράγματα υπήρξε ανυπολόγιστη. Τα βιβλία που μετέφρασε, επιμελήθηκε και εξέδωσε πλησιάζουν τα ενενήντα. Με τον Κονδύλη η ελληνική φιλοσοφική βιβλιογραφία εγκαταλείπει τον χώρο του τυχαίου και του σπασμωδικού και περνάει στην περιοχή του προγράμματος. Ακόμη και αν ο Κονδύλης δεν είχε γράψει λέξη δική του, το ογκώδες αυτό μεταφραστικό έργο θα αρκούσε για να συντηρήσει το όνομά του στην ιστορία των ελληνικών Γραμμάτων.

Με το πανεπιστήμιο, ελληνικό και γερμανικό, δεν τα πήγε ποτέ καλά. Αρκετά βιβλία του έφτασαν να γίνουν φοιτητικά εγχειρίδια, ο ίδιος όμως στο τέλος της ζωής του θεωρούσε προσβολή την προσφώνηση «κ. καθηγητά», που από παραδρομή κάποτε του απηύθυναν. Είναι αλήθεια ότι στο ξεκίνημά του δοκίμασε πράγματι να περπατήσει αυτή την οδό. Την απόρριψη που συνάντησε τότε, δεν τη λησμόνησε ποτέ. Κι όταν αργότερα, γερμανικά και ελληνικά πανεπιστήμια του άνοιγαν τιμητικά τις πόρτες, αυτός προτίμησε επιδεικτικά να μην τις δρασκελίσει. Ωστόσο, οι –από Γερμανίας– διακρίσεις δεν του έλειψαν. Ανάμεσα στ’ άλλα, του απονεμήθηκαν το Μετάλλιο Γκαίτε και το Βραβείο Χούμπολντ.

• Η οχληρή σκέψη

Ο Κονδύλης γεννήθηκε το 1943 στην Αρχαία Ολυμπία. Πέθανε πενήντα πέντε χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 1998, σε ένα ιδιωτικό νοσοκομείο των Αθηνών. Σε μια εγχείρηση, όπως την είπαν, ρουτίνας, θύμα ίσως ιατρικού λάθους. Αφησε ημιτελές το έργο που ο ίδιος έβλεπε ως έργο ζωής, μια τρίτομη Κοινωνική Οντολογία.

«Με τον θάνατο του μεγάλου Ελληνα φιλοσόφου Παναγιώτη Κονδύλη», θα τον νεκρολογήσει ο Γκούσταφ Ζάιμπτ, «η Γερμανία χάνει έναν από τους σημαντικότερους κληρονόμους και διαδόχους της πνευματικής της παράδοσης. Μόνο με αυτό το παράδοξο μπορεί να ειπωθεί η σημασία αυτού του θανάτου». Και θα καταλήξει: «Ο Κονδύλης υπήρξε συνεχιστής της γερμανικής παράδοσης της δύστροπης, οχληρής σκέψης. Τη στάση του αυτή την υποβάσταζε πάντα μια σπάνια πνευματική ελευθερία και μια σχεδόν αδιόρατη ευαισθησία: ο Κονδύλης δεν μπορούσε τα συνθήματα, την ωραιολογία, τον ναρκισσισμό. Ομως και η σκληρότητά του ήταν μεσογειακή, φωτεινή και ανθρώπινη. Ο ακαταπόνητος πέθανε, προτού ολοκληρώσει το ογκωδέστερο έργο του. Το καλοκαίρι λογάριαζε να το περάσει στην Ελλάδα».

• Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο

Με τα διεθνοπολιτικά του γραπτά της δεκαετίας του ’90, την επαύριο της αμερικανικής νίκης στον Ψυχρό Πόλεμο, ο Κονδύλης θα στρέψει το ερμηνευτικό του βλέμμα σ’ ένα πεδίο καινούργιο γι’ αυτόν, την πλανητική συγχρονία και επικαιρότητα. Μόνο που αντί για τις δυτικές θριαμβολογίες περί του «τέλους της ιστορίας» και των συγκρούσεών της, που ήταν τότε του συρμού, εκείνος θα μιλήσει για τη νέα, ανεξέλεγκτη επίτασή τους. Στις διακηρύξεις περί οικουμενικής κατίσχυσης των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δεν θα δει παρά τα κενόλογα και ιδιοτελή ρητορεύματα της μόνης πλέον Υπερδύναμης, που κανείς δεν μπορεί να πάρει στην ονομαστική τους αξία. Και στις πομφόλυγες για την «τελειωτική επικράτηση» του δυτικού φιλελευθερισμού, θα αντιτάξει την πρόβλεψη της επικείμενης κατάρρευσής του, υπό το βάρος της σπάνεως των αγαθών και των οξυμένων περιβαλλοντικών, κοινωνικών και γεωπολιτικών εντάσεων. Τα κείμενά του για τη σύγχρονη Ελλάδα, που ανήκουν στην αυτή κατηγορία, λοιδορήθηκαν και διαστρεβλώθηκαν συχνά σε βαθμό πρωτόγνωρο. Παραμένουν ωστόσο μνημεία ατομικής εμβρίθειας και συλλογικής αυτογνωσίας.

* Ο κ. Κ. Κουτσουρέλης είναι μεταφραστής και ποιητής.

Ο Παναγιώτης Κονδύλης για την εποχή μας...

Γιάννης Σταύρου, Κόκκινα καραβια, λάδι σε καμβα

• Δημοσιεύουμε ως έχει το σχόλιο και το άρθρο του Παναγώτη Κονδύλη που αναρτήθηκε στο blog ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥ-ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ και προσυπογράφουμε

__________________________________________________

Στην εποχή της μαζικής δημοκρατίας και του αποβλακωτικού ηδονισμού η επαφή με το έργο μεγάλων στοχαστών ή καλλιτεχνών παλιότερων εποχών καταλήγει να είναι λύση ύστατης ανάγκης.

Τελευταίο καταφύγιο διάλογου, αναζήτησης, παρέας…Ο πρόωρος θάνατος του Κονδύλη πάνω από όλα δημιούργησε ένα δυσαναπλήρωτο συναισθηματικό κενό. Ήταν μια “παρηγοριά” να ξέρεις ότι ο φιλόσοφος ζούσε και σκεφτόταν ανάμεσα μας αυτήν την άσχημη και σκοτεινή περίοδο.

Χαρήκαμε λοιπόν ιδιαίτερα όταν εντελώς τυχαία εντοπίσαμε ένα άρθρο του με τίτλο “Η τεχνική και το ιδεώδες”, στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ που είχε δημοσιευτεί στις 7 Ιουνίου 1998, λίγο πριν από τον θάνατό του. Για άλλη μια φορά, η σκέψη αυτού του μοναδικού στοχαστή θα καταδείξει ανεπανάληπτα την εποχή μας. Επιπλέον σχόλια περιττεύουν. Ας χαρούμε το κείμενο του…

* “Η τεχνική και το ιδεώδες”, Παναγιώτη Κονδύλη

Οι νεότερες συζητήσεις περί τεχνικής στρέφονται γύρω από δύο μεγάλα θέματα. Αφενός πρόκειται για τις επιπτώσεις του τεχνικού τρόπου σκέψης και της τεχνικής πράξης πάνω στην «ουσία» ή στην «ανθρωπιά» του ανθρώπου ως προσώπου· αφετέρου πρόκειται για τις συνέπειες των τεχνικών εξελίξεων σε ό,τι αφορά την ανθρωπότητα ως σύνολο, η οποία αυτή τη φορά ­ καθώς ενδιαφέρει η ζωή και η επιβίωσή της ­ θεωρείται ως συλλογική οντότητα και ως βιολογικό είδος.

Πάνω στα δύο αυτά προβλήματα διατυπώθηκαν όλες οι δυνατές αισιόδοξες ή απαισιόδοξες απόψεις και δεν είναι δυνατό να πει κανείς κάτι σχετικά δίχως να επαναλάβει πράγματα ήδη ειπωμένα. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μας. Εμάς ενδιαφέρει περισσότερο η ενδεικτική σημασία του γεγονός ότι κατά τις τελευταίες δεκαετίες το κέντρο βάρους της συζήτησης μετατοπίστηκε από το πρώτο θέμα στο δεύτερο. Ασφαλώς τα δύο θέματα διασταυρώνονται σε ουσιώδη σημεία, προπαντός αν κάποιος, σκεπτόμενος με το πνεύμα της ανθρωπιστικής παράδοσης, πιστεύει ότι η επιβίωση είναι δυνατή και εύλογη μονάχα ως ηθικά αγαθός βίος. Ωστόσο η διαφορά ανάμεσα στις δύο προβληματικές παραμένει εννοιολογικά σαφής και μεθοδικά χρήσιμη. Και η μετάβαση από το ιδεώδες της ολόπλευρης προσωπικότητας στο ιδεώδες της συλλογικής επιβίωσης σημαδεύει μια βαθιά ιστορική τομή. Η αύξουσα απόσταση ανάμεσα στην ανθρωπιστική και στην τεχνική παιδεία αποτυπώθηκε κατά τη δεκαετία του 1960 στη γνωστή ρήση για τις «δύο κουλτούρες». Η ρήση αυτή γεννούσε την εντύπωση ότι δύο περίπου ισοδύναμες τάσεις αναμετριούνται και η έκβαση της αναμέτρησης παραμένει ανοιχτή. Η τέτοια εντύπωση ήταν απατηλή. Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνικής μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε προδιαγράψει την κατάρρευση της ανθρωπιστικής παιδείας και μόνο η επήρεια του νόμου της αδρανείας διασφάλιζε τη σχετικά μακρά επιβίωση του αστικού πνεύματος μέσα στον κόσμο της μαζικής δημοκρατίας.

Ετσι η κατάρρευση πήρε τη μορφή ανώδυνου θανάτου, τον οποίο ακολούθησε μια πολυτελής κηδεία. Ακριβώς όταν πρωτοδιατυπώθηκε η παραπάνω ρήση, η ανθρωπιστική παιδεία έχανε την τελευταία της μάχη ενάντια στις ενωμένες δυνάμεις της πολιτισμικής επανάστασης και της οικονομίας, οι οποίες, παρά την αντίθεσή τους, ασπάζονταν από κοινού το σύνθημα ότι η παιδεία πρέπει να τεθεί στην υπηρεσία της «πράξης» και της «κοινωνίας». Με τις λέξεις αυτές η κάθε πλευρά εννοούσε βέβαια κάτι διαφορετικό. Δεν ήταν δύσκολο όμως να προβλέψει κανείς τίνος η ερμηνεία θα επικρατούσε.

Αισθητική του παλιατζίδικου

Ωστόσο η πολιτισμική επανάσταση της δεκαετίας του 1960 και του 1970 προχώρησε ακόμη περισσότερο. Υιοθέτησε βασικά μοτίβα της παλαιότερης καλλιτεχνικής avant-garde και προλείανε τον δρόμο του «μεταμοντερνισμού» γκρεμίζοντας τις ιεραρχίες του ανθρωπιστικού παιδευτικού κανόνα και νομιμοποιώντας ό,τι πριν φαινόταν καθημερινό ή τετριμμένο μέσω της σουρεαλιστικής «αισθητικής του παλιατζίδικου». Παράλληλα αποσυντέθηκε το ιδεώδες της προσωπικότητας που θεμελιωνόταν στις ιεραρχίες αυτές, κάνοντας τόπο στην αντίληψη ενός ρευστού εγώ, ανοιχτού σε όλες τις δυνατότητες της «αυτοπραγμάτωσης».

Η πρόθεση ήταν χειραφετητική, όμως το χειροπιαστό αποτέλεσμα ήταν η διαμόρφωση και ενίσχυση των πνευματικών στάσεων οι οποίες συνυφαίνονται με τη λειτουργία μιας μαζικής δημοκρατίας, στηριζόμενης στη μαζική παραγωγή και στη μαζική κατανάλωση. Η αντίθεση ανάμεσα στις «δύο κουλτούρες», υπό την έννοια δύο διαφορετικών παιδευτικών ιδεωδών, διευθετήθηκε έτσι από μόνη της, μολονότι όσοι τράφηκαν με την ανθρωπιστική παιδεία το κατάλαβαν αυτό πολύ αργά και πολύ απρόθυμα. Τη δραστική τούτη λύση την επέβαλαν αντικειμενικοί λόγοι και όχι π.χ. η πρωταρχική και αθεράπευτη ασυμβιβασία της ανθρωπιστικής παιδείας με την τεχνική καθ’ εαυτήν. Μέσα στην αστική - ανθρωπιστική ιεραρχία των πνευματικών αξιών η επιστήμη κατείχε υψηλότατη θέση, στενά δεμένη μαζί της ήταν η τεχνική, και ο μεγάλος τεχνικός ­ είτε ως μοναχικός εφευρέτης είτε ως δαμαστής των φυσικών δυνάμεων για οικονομικούς σκοπούς ­ πρόβαλλε ως νέος Προμηθέας μέσα στο πάνθεο των μεγάλων ατόμων, δίπλα στον καλλιτέχνη και στον φιλόσοφο. Ηταν και ο ίδιος αδρή ενσάρκωση του αστικού ιδεώδους της προσωπικότητας και η εργασία του όφειλε να δημιουργήσει τις υλικές προϋποθέσεις για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας εν γένει.

Ωστε η τεχνική όφειλε να υπηρετήσει την ανάπτυξη εκείνου το οποίο θεωρούσε κανείς ως άξιο να αναπτυχθεί με βάση το ανθρωπιστικό ιδεώδες της προσωπικότητας. Αυτή ήταν η αστικοφιλελεύθερη σύνθεση τεχνικής και ανθρωπισμού και η μαρξιστική ουτοπία μιας εκτεχνικευμένης κοινωνίας ελεύθερων ολόπλευρων ατόμων δεν ήταν παρά η εσχατολογική εκδοχή τούτης της σύνθεσης. Την τεχνική δεν τη θεωρούσαν ως ύβριν ο αστός ή ο ανθρωπιστής, παρά τη μομφή αυτή τη διατύπωσαν πρώτοι οι πατριαρχικοί αριστοκράτες μεγαλογαιοκτήμονες και οι εκπρόσωποι του κλασικού συντηρητισμού, τον κόσμο των οποίων τον σάρωσε η δεύτερη βιομηχανική επανάσταση. Μεταγενέστεροι εχθροί του φιλελευθερισμού υποστήριξαν, αντίθετα, ότι η τεχνική πρέπει να κατανοηθεί μάλλον ως ειμαρμένη παρά ως ύβρις και ότι η κατάφαση αυτής της ειμαρμένης, πέραν ανθρωπιστικών ελπίδων ή συντηρητικών αρών, θα μπορούσε να καταστήσει τον «Εργάτη» (Jünger) ή τους «Καίσαρες της Βιομηχανίας» (Spengler) ικανούς για μεγάλα ιστορικά επιτεύγματα.

«Δεξιά» και «αριστερά» καταφύγια

Μετά την αποσύνθεση του κλασικού συντηρητισμού η μομφή της ύβρεως παραχείμασε σε διάφορα «δεξιά» και «αριστερά» καταφύγια. Εγινε και πάλι επίκαιρη όταν ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις «δύο κουλτούρες» έληξε λόγω ατροφίας της μιας τους και όταν το ζήτημα της τεχνικής άρχισε πλέον να εξετάζεται όχι στην ατομικιστική προοπτική του ανθρωπιστικού παιδευτικού ιδεώδους αλλά κυρίως σε συνάρτηση με τη συλλογική επιβίωση.

Η στροφή αυτή απέρρευσε από έναν διπλό φόβο: τον φόβο μπροστά σε έναν ατομικό πόλεμο και σε μιαν οικολογική κατάρρευση. Και στις δύο περιπτώσεις το παράδοξο είναι ότι όσο μεγαλώνει ο φόβος τόσο πιο απαραίτητη γίνεται η τεχνική, έτσι ώστε αποκλείεται η επιστροφή σε συνθήκες όπου θα έλειπαν όσοι κίνδυνοι γέννησε ακριβώς η τεχνική. Η ύπαρξη των ατομικών όπλων εξανάγκασε καθ’ εαυτήν τους πρωταγωνιστές του Ψυχρού Πολέμου να διευρύνουν και να τελειοποιήσουν τα οπλοστάσιά τους ήδη προκειμένου να διαθέτουν δυνατότητα αποτροπής. Η πιθανότητα και η καταστροφικότητα ενός ατομικού πολέμου αυξανόταν παράλληλα με την προσπάθεια της αποτροπής, δηλαδή της παρεμπόδισης του πολέμου διά μέσου επιπρόσθετης τεχνικής προόδου.

Ο φαύλος κύκλος τερματίστηκε όχι από την εσωτερική λογική αυτής της κατάστασης αλλά από εξωτερικούς παράγοντες, οι οποίοι εξανάγκασαν σε υποχώρηση τον έναν από τους δύο ανταγωνιστές. Πολύ λιγότερο πρέπει να αναμένεται η επέμβαση του από μηχανής θεού στον οικολογικό τομέα. Αν εδώ υπάρχει πράγματι κάποια διέξοδος, αυτή είναι ότι η τεχνική θα εξουδετερώσει η ίδια τις ανεπιθύμητες παρενέργειές της. Παράγει όμως αυτές τις παρενέργειες ακριβώς επειδή η αναπαραγωγή της κοινωνικής ζωής εξαρτάται όλο και περισσότερο από τεχνικές διαδικασίες και εξελίξεις. Ακόμη και οι σφοδρότεροι κατήγοροι της σύγχρονης τεχνικής δεν θα μπορέσουν να αμφισβητήσουν ότι χωρίς υψηλή εκτεχνίκευση θα κατέρρεε ο ανεφοδιασμός των σημερινών μαζικών κοινωνιών. Ηδη η διατροφή έξι (και αύριο οχτώ ή δέκα) δισεκατομμυρίων ανθρώπων καθιστά αναπόδραστες εκτεταμένες τεχνικές επεμβάσεις στη φύση και η οικολογική επιβάρυνση θα αυξηθεί αναγκαστικά στον βαθμό που οι παγκόσμιες καταναλωτικές προσδοκίες θα προσανατολισθούν στο δυτικό πρότυπο.

Ο φόβος μπροστά στις συνέπειες της τεχνικής και οι τεχνικές ανάγκες της κοινωνίας αυξάνονται παράλληλα, ενώ τόσο ο φόβος όσο και οι ανάγκες ανάγονται σε υπαρξιακά - βιολογικά αίτια. Δεν ενδείκνυται πάντοτε να κάνει κανείς την ανάγκη φιλοτιμία, συχνά όμως το απαιτούν οι εκάστοτε ιδεολογικές ανάγκες. Σύμφωνα με τον τρόπο με τον οποίο η σημερινή Δύση κατανοεί και νομιμοποιεί τον εαυτό της, η τεχνική δεν είναι απλώς κάτι κοινωνικά απαραίτητο αλλά επιπλέον συνδέεται και με το δυτικό ιδεώδες περί ελευθερίας. Αφενός αποτελεί, όπως λέγεται, δημιούργημα και συνάμα επιβεβαίωση της ορθολογικότητας εκείνης, η οποία προστατεύει τα πνεύματα από τη σκοταδιστική «μεταφυσική», επομένως ενισχύει πραγματιστικές ή ανεκτικές στάσεις και έτσι εδραιώνει την πλουραλιστική δημοκρατία. Αφετέρου η τεχνική συναρτάται με ένα άλλο έρεισμα της δημοκρατίας, την ελεύθερη οικονομία. Γιατί η τελευταία χρειάζεται οπωσδήποτε την τεχνική πρόοδο και την προωθεί αδιάκοπα μέσω του ανταγωνισμού των επιχειρήσεων.

Αντιδημοκρατικός ανορθολογισμός

Τούτη η άκρως γενναιόδωρη σύνδεση της τεχνικής με μιαν ορθολογικότητα, η οποία τάχα υπηρετεί την ελευθερία, συμβάλλει ασφαλώς στην καθησύχαση των υπαρξιακών φόβων και γεννά το παρήγορο αίσθημα ότι τουλάχιστο κάνει κανείς ό,τι είναι πολιτικά και ηθικά ορθό, έστω και αν δεν γνωρίζει πού μας οδηγεί αυτό το ορθό. Αν δεν υπεισερχόταν ο ιδεολογικός - ψυχολογικός παράγοντας, θα ήσαν ηπιότερες οι μομφές που διατυπώνουν οι φύλακες της political correctness εναντίον της «εχθρότητας προς την τεχνική» ως έκφρασης ενός αντιδημοκρατικού ανορθολογισμού. Οι μομφές αυτές γίνονται τόσο σφοδρότερες όσο περισσότερο απειλεί να διαφύγει κάθε ελέγχου ο φόβος που συνεχίζει να υπάρχει πίσω από τις καθησυχάσεις και τις παρηγόριες. Βέβαια, παρά τις ιδεολογικές υπερασπίσεις της τεχνικής, το γόητρό της έχει μειωθεί στα τελευταία 20 χρόνια.

Πρακτικά αποφασιστικό παραμένει ωστόσο το γεγονός ότι κανείς δεν έχει να προτείνει μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση προς την τεχνική πρόοδο. Οσο καθαρότερα διαγράφεται πίσω από τον Προμηθέα ο μαθητευόμενος μάγος τόσο εντείνεται η εξάρτηση από τις εμπνεύσεις του.

Εμπιστεύεται κανείς την τύχη του στην τεχνική χωρίς να την εγκωμιάζει και χωρίς να υπερβαίνει ολοκληρωτικά μιαν εσωτερική δυσπιστία. Οι πλείστοι άνθρωποι στις δυτικές κοινωνίες, αν καθόλου στοχάζονται πάνω σε τέτοια ζητήματα, ελπίζουν προφανώς ότι η τεχνική θα βρει εγκαίρως τις απαιτούμενες λύσεις. Η ελπίδα ως μορφή παραίτησης μοιάζει η ψυχολογικά προσφορότερη διέξοδος, όταν θέλει κανείς να αποφύγει μορφές παραίτησης πολύ χειρότερες. Ετσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν πολλές δυνατότητες επιλογής. Αν η τεχνική συνθηκολογήσει σε παγκόσμιο επίπεδο μπροστά στη δημογραφική και στην οικολογική επιβάρυνση, τότε σίγουρα μας περιμένει ο κανιβαλισμός. Υπ’ αυτήν την έννοια ο ανθρωπισμός συνεχίζει να εξαρτάται από την τεχνική. Αλλά ένας ανθρωπισμός ο οποίος με τα νώτα στον τοίχο αγωνίζεται ίσα ίσα για να αποφευχθούν οι χείριστες καταστροφές και να διασωθεί η βιολογική ουσία του είδους «άνθρωπος» είναι γι’ αυτόν και μόνο τον λόγο ένας κολοβωμένος ανθρωπισμός.

Το αστικοφιλελεύθερο ανθρωπιστικό ιδεώδες κατέρρευσε εξαιτίας της τεχνικής προόδου, η οποία κατέστησε δυνατή τη μετάβαση στη μαζική δημοκρατία της μαζικής παραγωγής και της μαζικής κατανάλωσης. Αν παρ’ όλ’ αυτά η τεχνική παραμένει ο έσχατος φύλακας του ανθρωπισμού, ο λόγος είναι ότι στο μεταξύ άλλαξε ριζικά η σημασία του τελευταίου.

Μαζική δημοκρατία και ορθορεξία...

Paul Gauguin, LA ORANA MARIA

Έχει ενδιαφέρον να διαπιστώνει κανείς ότι στην εποχή μας μαζί με όλες τις μαζικές τάσεις που ακολουθούν τις διάφορες μόδες, παρατηρούνται και "μοδάτες" ψυχικές ασθένειες. Ο λόγος για την ψυχογενή "ορθορεξία"...! Σίγουρα θα έχετε συναντήσει πολλούς - άντρες & γυναίκες - που με περίσσια σοβαροφάνεια αποφεύγουν τις διατροφικές "βρωμιές" και κυρήττουν ως νέα θρησκεία την διατροφική καθαρότητα. Παπαγάλοι και ουσιαστικά αμόρφωτοι, με φανατισμό φοντουμεταλικού χαρακτήρα, ψάχνουν για "ανόθευτα προϊόντα" (λες και μπορούν να τα βρουν), κυττούν μετά βδελυγμίας το φαγητό του διπλανού τους, αποφεύγουν σαν τον διάολο τα φάρμακα και τις δυτικές επιστήμες, και διατρανώνουν την πίστη τους στη φύση, τα φυσικά πράγματα κλπ. Ήταν επόμενο λοιπόν δίπλα στους πολιτικά "ορθούς" της μαζικής δημοκρατίας να φυτρώσουν και οι "ορθορεκτικοί"..! Κι επίσης επόμενο ήταν μετά τους ανόητους μαζάνθρωπους να ακολουθήσουν και οι ψυχασθενείς..!

Από μια πρώτη άποψη όλα αυτά φαίνονται αστεία, όμως η συνέχεια τους, συμβαίνει ήδη, δεν έχει καθόλου χιούμορ. Ο φασισμός των μαζανθρώπων είναι προ των πυλών. Το διαπιστώνουμε ήδη με τις εκστρατείες κατά του καπνίσματος. Προσοχή φίλοι, ο φασισμός των αμόρφωτων ηλιθίων είναι πολύ επικίνδυνος. Μην πέσετε στα νύχια και στο στόμα των ορθορεκτικών, των πολιτικά ορθών κλπ. Αλίμονο μας...

Παρουσιάζουμε άρθρο για την ψυχογενή ορθορεξία που ανακαλύψαμε στο ιατρικό περιοδικό ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ. Το δημοσιεύουμε ως έχει, χωρίς περικοπές:

ΠΑΡΑΣΧΑΚΗΣ Α.

Ειδικευόμενος Ψυχίατρος, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, Χαϊδάρι, Αθήνα

Παθήσεις του ανεπτυγμένου κόσμου: Η περίπτωση της ψυχογενούς ορθορεξίας

ΠΑΡΑΣΧΑΚΗΣ Α.
Ειδικευόμενος Ψυχίατρος, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, Χαϊδάρι, Αθήνα

Περίληψη
Τα τελευταία χρόνια, εξ αιτίας και των κοινωνικών πιέσεων, αναδύθηκαν διαταραχές, οι οποίες σχετίζονται άρρηκτα με την εικόνα του σώματός και την φυσική του ευεξία. Μία από αυτές είναι η ψυχόγενής ορθορεξία (ΨΟ). Η πάθηση αυτή, επί του παρόντος, δεν αναγνωρίζεται επίσημα και δεν ταξινομείται ως ανεξάρτητη κλινική οντότητα. Η ορθορεξία χαρακτηρίζεται από την παθολογική εμμονή με την κατανάλωση “βιολογικώς αγνών” τροφών, η οποία οδηγεί σε σημαντικούς διαιτητικούς περιορισμούς, λειτουργική έκπτωση, απώλεια κοινωνικών σχέσεων και συναισθηματικών δεσμών με συνακόλουθη επιδείνωση της ψυχαναγκαστικής εμμονής σχετικά με το φαγητό. Η αντιμετώπιση της διαταραχής συνίσταται σε ψυχοθεραπεία γνωσιακού-συμπεριφορικού τύπου και/ή χορήγηση αντικαταθλιπτικών. Οι πρώτοι “ειδικοί” οι οποίοι έρχονται σε επαφή με τους ασθενείς αυτούς είναι οι διαιτολόγοι και γενικότερα οι επιστήμονες του τομέα της διατροφής. Απαιτείται ευαισθητοποίηση των ειδικών αυτών προκειμένου η πρόληψη να είναι επιτυχής, η διαγνώση έγκαιρη και η αντιμετώπιση αποτελεσματική.

Λέξεις κλειδιά: Διαταραχές πρόσληψης τροφής, ψυχογενής ορθορεξία.

Εισαγωγή

Φαίνεται δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι προβλήματα υγείας μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο η απρόσεκτη και άστατη διατροφή αλλά και η πολύ προσεγμένη δίαιτα. Είναι όμως αλήθεια. Η βασανιστική υιοθέτηση ενός “αγνού”, “καθαρού” και “φυσικού” τρόπου διατροφής μπορεί να αποτελέσει συνώνυμο βαρύτατης κοινωνικής δυσλειτουργίας και συναισθηματικών προβλημάτων. Ο όρος “ψυχογενής ορθορεξία” (από τη σύνθεση των ελληνικών λέξεων ”ορθός” -σωστός- και ”όρεξη”) προτάθηκε για πρώτη φορά το 1997, από τον Steven Bratman (ΜD), προκείμενου να περιγράψει τη συγκεκριμένη κλινική εικόνα.

Μέθοδος-Αποτελέσματα

Η αναζήτηση των άρθρων έγινε μέσω pub med, χρησιμοποιώντας τα λήμματα ”orthorexia” και “orthorexia nervosa”. Βρέθηκαν 8 άρθρα, 2 από τη Σουηδία, 1 από τη Γερμανία, 1 από την Ισπανία, 2 από την Ιταλία και 2 από τις ΗΠΑ.

Ταξινομώντας την ορθορεξία

Σύμφωνα με την τρέχουσα ταξινόμηση του DSM-IV, οι διαταραχές πρόσληψης τροφής κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: Ψυχογενής Ανορεξία, Ψυχογενής Βουλιμία και διαταραχές πρόσληψης τροφής μη προσδιοριζόμενες αλλιώς. Ανάμεσα στις τελευταίες πιθανότατα θα μπορούσε να ενταχθεί και η ορθορεξία, αν και οι αντιρρήσεις επί του θέματος είναι έντονες.

Επιδημιολογικά στοιχεία

Η μόνη κλινική μελέτη πάνω στην ορθορεξία, διεξήχθη στην Ιταλία, στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης. Σε 404 άτομα, τα οποία παρουσίαζαν χαρακτηριστικά ψυχαναγκαστικής-καταναγκαστικής (Ψ/Κ) διαταραχής προσωπικότητας και υπερβολική προσοχή στις διαιτητικές τους συνήθειες, 28, ποσοστό 6,9% βρέθηκε να πάσχουν από ΨΟ, κυρίως άνδρες, χαμηλής μόρφωσης¹.

Φαίνεται λοιπόν ότι υποκατηγορία ασθενών με Ψ/Κ χαρακτηριστικά και ιδιαίτερη προσοχή στη δίαιτά τους, είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην πάθηση αυτή. Χρειάζονται όμως περισσότερες μελέτες, προκείμενου τα αποτελέσματα να είναι ακριβέστερα και επαρκώς τεκμηριωμένα.

Αιτιοπαθογένεια

Πολύ πιθανά η γένεση της διαταραχής προκαλείται από την αλληλοδιαπλοκή γενετικών παραγόντων και περιβαλλοντικών πιέσεων. Η γενετική συνιστώσα μπορεί να ευθύνεται για την καταναγκαστικότητα της συμπεριφοράς, ενώ η κοινωνική επίδραση για το είδος της.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί η τάση για επιστροφή σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, απαραίτητο συστατικό του οποίου είναι μία διατροφή αγνή, καθαρή και φυσική. Όταν όμως η βασανιστική ενασχόληση με την διατροφή οδηγεί το άτομο σε απομόνωση και λειτουργική έκπτωση, τότε δεν προάγεται ούτε η σωματική ούτε η ψυχολογική του υγεία.

Κλινική εικόνα

Τα άτομα που παρουσιάζουν τη διαταραχή δεν επιθυμούν απαραίτητα να χάσουν βάρος, όσο να νιώσουν ένα αίσθημα ευεξίας και “καθαρότητας”².

Η συμπεριφορά τους χαρακτηρίζεται από ψυχαναγκαστικού τύπου εμμονή στην κατανάλωση βιολογικώς αγνών τροφών, συμπεριφορά η οποία οδηγεί σε σημαντικούς διαιτητικούς περιορισμούς. Οι “ορθορεξικοί” ασθενείς, αποκλείουν τροφές από τη δίαιτά τους, επειδή μπορεί να έχουν χρησιμοποιηθεί κατά την παρασκευή τους εντομοκτόνα, παρασιτοκτόνα, και/ή περιέχουν τεχνητές ουσίες³. Ο φόβος μήπως οι τροφές που πρόκειται να καταναλώσουν έχουν λ.χ φυτοφάρμακα μπορεί να τους οδηγήσει στο σημείο να αναγκάσουν άλλους να τους πλύνουν τα φρούτα ή τα λαχανικά τους, αλλιώς ούτε καν τα αγγίζουν². Ανησυχούν υπερβολικά για τους τρόπους και τα μέσα που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή των τροφών, ενώ επιδεικνύουν μία ανίκητη επιθυμία να τρώνε όταν αισθάνονται χαρά, νευρικότητα ή ενοχή¹.

Είναι αξιοσημείωτο ότι όσο πιο αυστηρή και σύνθετη είναι μια δίαιτα, τόσο περισσότερο ελκυστική τη βρίσκουν. Αν παραβιάσουν κάποιον κανόνα της δίαιτάς τους, γίνονται ακόμα αυστηρότεροι με τον εαυτό τους³.

Η εμμονή τους τούς οδηγεί σε απώλεια κοινωνικών συναναστροφών. Δύσκολα προσεγγίζουν άτομα που δεν ενστερνίζονται τις απόψεις τους για την αγνότητα των τροφών, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε απομόνωση και συναισθηματική δυσλειτουργία. Μπορεί να φτάσουν στο σημείο σε γεύματα ή γιορτές να μην καταναλώνουν τίποτα άλλο εκτός από το φαγητό που έχουν φέρει από το σπίτι τους²!

Ως συνέπεια, μία προσπάθεια υιοθέτησης υγιεινής διατροφής, μετεξελίσσεται σε ψυχαναγκαστική ενασχόληση με την ποιότητα των τροφών. Θα μπορούσε να υποτεθεί ότι η τήρηση της δίαιτας για τους ασθενείς αυτούς έχει ένα “αγχολυτικό” αποτέλεσμα.

Οι ορθορεξικοί ασθενείς αποδίδουν ιδιαίτερους χαρακτηρισμούς στις τροφές, οι οποίοι δείχνουν το πώς “αισθάνονται” αναφορικά με αυτές: “επικίνδυνο” είναι ένα προϊόν με συντηρητικά, “τεχνητό” ένα βιομηχανικώς παρασκευασμένο, “υγιεινό” ένα βιολογικώς παραγόμενο¹.

Διαφορική διάγνωση

Συνήθως οι πρώτοι οι οποίοι έρχονται σε επαφή με τα άτομα αυτά είναι οι διαιτολόγοι και γενικότερα οι ειδικοί του τομέα της διατροφής.

Η διαφορική διάγνωση της διαταραχής γίνεται από την παραληρητική διαταραχή, τη ψυχογενή ανορεξία και την ψυχαναγκαστική-καταναγκαστική νεύρωση (υποστηρίζεται αρκετά η πρόταση τόσο η ορθορεξία, όσο και γενικότερα οι διαταραχές πρόσληψης τροφής να ενταχθούν στο ευρύτερο ψυχαναγκαστικό-καταναγκαστικό φάσμα).

Πάντως, οι ορθορεξικοί και οι ανορεξικοί μοιράζονται αρκετά κοινά στοιχεία, όπως την ανάγκη να ακολουθούν αυστηρούς κανόνες και την επιθυμία να νοιώθουν “καθαροί”³.

Πορεία-Πρόγνωση

Σπάνια η διαταραχή θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενή, (όπως λ.χ η ψυχογενής ανορεξία). Έχει όμως αναφερθεί θάνατος γυναίκας, την οποία η αυστηρή δίαιτα την οδήγησε σε τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια [η ίδια ισχυριζόταν ότι αν και επανειλημμένως τής είχαν πει ότι έπασχε από ψυχογενη ανορεξία, η εμμονή της δεν ήταν να χάσει βάρος, όσο το να νοιώθει "καθαρή" και "υγιής" ("pure", "healthy")]³.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν ότι ο συνδυασμός γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας και εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI’s), όπως σερτραλίνη, παροξετίνη, φλουοξετίνη, είναι ο πλέον δόκιμος στην αντιμετώπιση της διαταραχής³. Οι SSRI’s αποδεδειγμένα είναι αποτελεσματικοί στην αντιμετώπιση των ιδεοληψιών- καταναγκασμών, ανεξάρτητα από την παρουσία ή όχι καταθλιπτικής συνδρομής.

Υπάρχει μία ιδιαίτερη δυσκολία στη θεραπευτική προσέγγιση των ατόμων αυτών. Με δεδομένο ότι τους απασχολεί διαρκώς η αγνότητα της διατροφής τους, μπορεί να τρομοκρατηθούν με την προοπτική φαρμακευτικές ουσίες να “εισέλθουν” στο σώμα τους³.

Εφ’ όσον τελικά αποδεχθούν τη θεραπεία, η ανταπόκριση είναι καλύτερη απ’ ότι σε πάσχοντες λ.χ. από ψυχογενή ανορεξία, λόγω του ότι οι ορθορεξικοί ασθενείς ενδιαφέρονται πολύ για την υγεία τους³.

Πρόληψη

Οι ορθορεξικοί ασθενείς, αρχικά προσεγγίζουν κάποιον επιστήμονα που ασχολείται με θέματα διατροφής. Οι ειδικοί διατροφολόγοι και διαιτολόγοι μπορούν να εντοπίσουν πρώτοι τους ασθενείς αυτούς, εφ’ όσον σκοπός των ορθορεξικών είναι ένα υγιεινό διαιτολόγιο³.

Πρέπει λοιπόν να βρίσκονται σε εγρήγορση και να είναι ενήμεροι για το πού μπορεί να οδηγήσει ο “διαιτητικός εξτρεμισμός”. Μπορούν να δράσουν προληπτικά, κατευθύνοντας έγκαιρα τα άτομα αυτά για θεραπεία, είτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας μόνο, ή σε συνδυασμό και με έναν ιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Δημιουργούνται ταυτόχρονα νέες ανάγκες. Απαιτείται έρευνα, ώστε να εκτιμηθεί η έκταση της υιοθέτησης τέτοιων συμπεριφορών, η επίδρασή τους στην υγεία του ατόμου καθώς και ο ρόλος των παραγόντων κινδύνου στην εμφάνισή τους. Με τα αποτελέσματα των μελετών αυτών, μπορούν να αναπτυχθούν στρατηγικές επέμβασης και πρόληψης με σκοπό την αποτροπή εμφάνισης δυσλειτουργικών καταστάσεων.

---

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Donini LM, Marsili D, Graziani MP, Imbriale M, Cannella C. Orthorexia nervosa: a preliminary study with a proposal for diagnosis and an attempt to measure the dimension of the phenomenon. Eat Weight Disord. 2004 Jun; 9(2): 151-7.
2. Mathieu J. What is orthorexia? J Am Diet Assoc. 2005 Oct; 105(10): 1510-2.
3. Catalina Zamora ML , Bote Bonaechea B, Garcia Sanchez F, Rios Rial B. Orthorexia nervosa. A new eating behavior disorder? Actas Esp Psiquiatr. 2005 Jan-Feb; 33(1): 66-8.
4. Stahl S. Essential Psychopharmacology, 2nd edition, Cambridge University Press; pp 336-346.
5. Cartwright MM. Eating disorder emergencies: understanding the medical complexities of the hospitalized eating disordered patient. Crit Care Nurs Clin North Am. 2004 Dec; 16(4) : 515-30. Review.
6. Rossner S. Orthorexia nervosa-a new disease? Lakartidningen. 2004 Sep 9; 101(37): 2835. Swedish.
7. Mader U. Orthorexia-the addiction to nourishing oneself “healthfully”. Dtsch Med Wocheschr. 2004 Apr 2; 129(14): 728.
8. Nyman H. A direct question: Is orthorexia a correct word for a wrong concept? Lakartidningen. 2002 Jan 31; 99(5): 423-4.
9. Donini LM, Marsili D, Graziani MP, Imbriale M, Cannella C. Orthorexia nervosa: Validation of a diagnosis questionnaire. Eat Weight Disord. 2005 Jun; 10(2): 28-32.